Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu, OHAL kapsamında doğrudan kanun hükmünde kararnameler ile tesis edilen kamu görevinden çıkarma, öğrencilikle ilişiğin kesilmesi, emekli personelin rütbelerinin alınması ile kurum ve kuruluşların kapatılması işlemlerine ilişkin başvuruları değerlendirip karara bağlamak üzere, 685 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile kurulmuş olup, 22 Mayıs 2017 tarihinde göreve başlamıştır.
7075 sayılı Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu Kurulması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabul Edilmesine Dair Kanun ile 685 sayılı Kanun Hükmünde Kararname Kanun haline getirilmiştir. Komisyonun görev süresi 7075 sayılı Kanun'un 3'üncü maddesi gereğince, Cumhurbaşkanı kararı ile 23 Ocak 2019 tarihinden itibaren 1 yıl süreyle uzatılmıştır.
Komisyon bünyesinde 80'i raportör (hakim, uzman, müfettiş) olmak üzere, toplam 250 personel görevlendirilmiştir. Komisyon tarafından elektronik ortamda başvuru alma, arşivleme ve inceleme işlemleri için özel bir bilgi işlem altyapısı oluşturulmuş, başvurulara ilişkin 20'den fazla kurum ve kuruluştan temin edilen bilgiler bu sisteme kaydedilmiştir. Ayrıca, yargı mercileri tarafından verilen kararlar da UYAP sistemi üzerinden takip edilmektedir.
OHAL kapsamında yayımlanan KHK'lar ile 125.678'i kamu görevinden çıkarma olmak üzere toplam 131.922 tedbir işlemi gerçekleştirilmiştir.
31 Aralık 2018 tarihi itibariyle Komisyona yapılan başvuru sayısı 125.600'dür. 22 Aralık 2017 tarihinden itibaren karar verme sürecine başlamış olan Komisyon tarafından, 31 Aralık 2018 tarihi itibariyle verilen karar sayısı (3.750 kabul, 46.750 ret olmak üzere toplam 50.500) dikkate alındığında, incelemesi devam eden başvuru sayısı 75.100'dür.
Buna göre, Komisyon bir yıl içerisinde toplam başvuruların %40'ı hakkında karar vermiş bulunmaktadır. Ayrıca Komisyon görev kapsamına girmeyen 2.400 başvuru hakkında da ön inceleme kararı vermiştir.
Komisyon kararları tebliğ edilmek üzere kişilerin en son görev yaptığı kurumlara teslim edilmektedir. Başvurusu kabul edilen kişilerin atama işlemi, ilgisine göre en son görev yapılan kurum ve Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından yapılmaktadır.
Komisyon kararlarına karşı, kararın tebliğinden itibaren altmış gün içinde Hakimler ve Savcılar Kurulunca belirlenen Ankara İdare Mahkemeleri nezdinde ilgilinin en son görev yaptığı kurum veya kuruluş aleyhine iptal davası açılabilmektedir.
Başvurucular, Komisyon web sitesindeki "OHAL Komisyonu Başvuru Takip Sistemi" uygulaması üzerinden Komisyona yapılan başvuruların safahatı ve kararın sonucu ("Kabul" veya "Ret") hakkında bilgi edinebilmektedir.
Komisyon, göreve başladığı günden bu yana Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Avrupa Konseyi ve Avrupa Parlamentosu'ndan birçok üst düzey heyetin yanı sıra, ilgili kurum ve medya temsilcilerine Komisyon faaliyetleri yerinde gösterilerek, çalışmaları hakkında bilgi verilmiştir.
Komisyon, etkili iç hukuk yolu olarak hızlı ve aynı zamanda kapsamlı inceleme neticesinde haftada 1.200 civarında başvuru hakkında bireyselleştirilmiş ve gerekçeli karar vermektedir. Bu kapsamda incelemesi devam eden tüm başvuru dosyalarının 1,5 yıl içinde karara bağlanması hedeflenmektedir.
>> Faaliyet raporu için TIKLAYINIZ
OLAĞANÜSTÜ HAL İŞLEMLERİ İNCELEME KOMİSYONUNUN KURULUŞU VE GÖREVLERİ
685 sayılı Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu Kurulması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile kurulan Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu, 22 Mayıs 2017 tarihi itibariyle çalışmalarına başlamıştır.
7075 sayılı Kanunun 2. maddesinde düzenleme altına alınan Komisyonun görevleri:
Komisyon, olağanüstü hal kapsamında doğrudan kanun hükmünde kararnameler ile tesis edilen aşağıdaki işlemler hakkındaki başvuruları değerlendirip karar verir.
• Kamu görevinden, meslekten veya görev yapılan teşkilattan çıkarma ya da ilişiğin kesilmesi.
• Öğrencilikle ilişiğin kesilmesi.
• Dernekler, vakıflar, sendika, federasyon ve konfederasyonlar, özel sağlık kuruluşları, özel öğretim kurumları, vakıf yükseköğretim kurumları, özel radyo ve televizyon kuruluşları, gazete ve dergiler, haber ajansları, yayınevleri ve dağıtım kanallarının kapatılması.
• Emekli personelin rütbelerinin alınması.
• Olağanüstü hal kapsamında yürürlüğe konulan kanun hükmünde kararnamelerle gerçek veya tüzel kişilerin hukuki statülerine ilişkin olarak doğrudan düzenlenen işlemler.
Yukarıdaki belirtilen işlemlere bağlı olarak olağanüstü hal kapsamında yürürlüğe konulan kanun hükmünde kararnamelerde yer alan ilave tedbirler ile kanun yollarının açık olduğu işlemler hakkında ayrıca başvuru yapılamaz.
Komisyonun görevlerini düzenleyen 7075 sayılı Kanunun 2. maddesi uyarınca (kamu görevinden çıkarılan 125.678, öğrencilikle ilişiği kesilen 270, kapatılan kurum/kuruluş 2.761, rütbesi alınan personel 3.213) 131.922 gerçek ve tüzel kişinin komisyona başvuru hakkı bulunmaktadır.
Ayrıca, kamu kurum ve kuruluşlarına daha önceden yapılmış başvurular ile yargı mercilerinden Komisyona intikal eden başvurular, oluşturulan bilgi işlem altyapısı sayesinde birleştirilmiş ve tüm başvuruların belli bir standarda kavuşması sağlanmıştır.
OHAL İŞLEMLERİ İNCELEME KOMİSYONU ÜYELERİ
Komisyon, yedi üyeden oluşur. Üyelerin üçü kamu görevlileri arasından Cumhurbaşkanı tarafından, bir üye Adalet Bakanlığının merkez teşkilatı ile bağlı ve ilgili kuruluşlarında çalışan hâkim ve savcılar arasından Adalet Bakanınca, bir üye mülki idare amirleri sınıfına mensup personel arasından İçişleri Bakanınca, birer üye Yargıtay’da ve Danıştay’da görev yapan tetkik hâkimleri arasından Hâkimler ve Savcılar Kurulu tarafından belirlenir. Komisyon, kendi üyeleri arasından yapacağı seçimle bir başkan ve bir başkanvekili seçer.
