Kanun koyucumuz, ölüme bağlı tasarrufları TMK. 531 ve devamı maddelerinde belirli geçerlilik şekil ve şartlarına tabi kılmıştır. Ölüme bağlı tasarrufların geçerliliği, kanunda sayılan şekillerde yapılmasına bağlıdır. Ölüme bağlı tasarruflar, vasiyetname veya miras sözleşmesi şeklinde yapılabilir. Şekli anlamda ölüme bağlı bir tasarruf olan vasiyetname, el yazısı ile yapılabileceği gibi resmi şekilde de yapılabilir. Kanun koyucumuz belirli koşullarının varlığı halinde sözlü vasiyetname yapılmasına da imkân tanımıştır. Bu yazımızda el yazılı vasiyetname üzerinde duracağız.
El yazılı vasiyetname, kişinin son arzularını ihtiva eden şekli anlamda bir ölüme bağlı tasarruftur. 15 yaşını doldurmuş ve ayırt etme gücüne sahip olan herkes, el yazılı vasiyetname yaparak son arzularını kolay bir şekilde dile getirebilir. Ancak söz konusu el yazılı vasiyetnamenin TMK. 538’de belirtilen şartlara uygun olarak yapılması gerekir. TMK. 538’e göre vasiyetnamenin yapıldığı tarih, yıl, ay ve gün şeklinde gösterilmeli ve baştan sona kadar el yazısı ile yazılmalıdır. Vasiyetname metninin bu şekilde herhangi bir malzeme üzerine yazılması uygundur. Kullanılan bu malzemenin mutlaka kâğıt olması gibi bir zorunluluk bulunmamaktadır bu yüzden şartları sağladığı takdirde bir takvime veya posta kartına yazılan son arzular dahi vasiyetname özelliğini taşıyabilir. Ancak bu vasiyetnamenin mutlaka baştan sona kadar el yazısı ile yazılmış olması gerekmektedir. Daktilo, bilgisayar veya herhangi bir teknolojik araçla vasiyetname metninin yazılması, şekil şartlarında eksiklik taşır ve iptal yaptırımı sonucuyla karşılaşabilir. Keza kişinin son arzularını 3.kişilere yazdırması da şekil şartına uygun değildir, vasiyetname metninin, mutlaka kişinin kendisi tarafından el yazısıyla kaleme alınmış olması gerekir. Vasiyetnamenin yapıldığı yıl, ay ve günün gösterilmesi diğer bir şekil şartıdır. Miras bırakan, vasiyetnamenin yapıldığı tarihi yıl, ay ve gün şeklinde belirtmelidir. Vasiyetname metninden vasiyetnamenin düzenlenme tarihi açık bir şekilde anlaşılabiliyorsa, bu şart gerçekleşmiş sayılır.
Vasiyetname metninin yukarıdaki şekilde kaleme alınmasından sonra, miras bırakan vasiyetnameyi el yazısı ile imzalamalıdır. İmzanın mutlaka el yazısı ile atılması gerekir. Mühür kullanmak veya parmak basmak, el yazısı ile imzalama şartını taşımadığı için iptal yaptırımına tabi olabilecektir.
Vasiyetname metninde sonrada yapılacak değişiklikler
Vasiyetname metni üzerinde imza atılarak tamamlandıktan sonra değişiklikler yapılması mümkündür. Miras bırakan, yeni bir vasiyetname yapmak yerine mevcut vasiyetnamesine ekleme yapmış veya yapmış olduğu vasiyetname içinde bazı değişiklikler yapmış olabilir. Söz konusu bu değişikliklerin hüküm ifade edebilmesi için değişikliğin yapıldığı tarihinin yazılması ve ayrıca imzalanması gerekmektedir. Aksi takdirde sonradan yapılan değişiklikler, şekil şartı eksikliği taşıdığından geçersiz sayılabilecektir.
Vasiyetnamenin Resmi Mercilere Tevdi
El yazılı vasiyetnamenin miras bırakanın kendisi tarafından saklanması mümkündür ancak bu bazen kişi için zorluklar doğurabilir. Bundan hareketle kanun koyucu, TMK. Madde 538 ile vasiyetnamenin saklanmak üzere notere, sulh hâkimine veya yetkili bir memura bırakılmasına imkân vermiştir. Ancak bu tamamen kişinin tasarrufuna bırakılmış bir husustur, kişi resmi mercilere tevdi etmeden vasiyetnameyi kendi de saklayabilir.
Alpay ŞAHİN
Hukuk Fakültesi Öğrencisi
