Hazine ve Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı)’ndan:
7456 SAYILI KANUNUN 1 İNCİ MADDESİYLE İHDAS EDİLEN EK MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİNE İLİŞKİN GENEL TEBLİĞ
(SERİ NO: 1)
Amaç ve kapsam
MADDE 1- (1) 15/7/2023 tarihli ve 32249 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 14/7/2023 tarihli ve 7456 sayılı 6/2/2023 Tarihinde Meydana Gelen Depremlerin Yol Açtığı Ekonomik Kayıpların Telafisi İçin Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi İhdası ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 1 inci maddesiyle ek motorlu taşıtlar vergisi (Ek MTV) ihdas edilmiş ve söz konusu düzenleme Kanunun yayımı tarihi olan 15/7/2023 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
(2) Bu Tebliğin amacı, 7456 sayılı Kanunun 1 inci maddesinin Hazine ve Maliye Bakanlığına verdiği yetkiye istinaden ek MTV uygulamasına yönelik usul ve esasları düzenlemektir.
Yasal düzenleme
MADDE 2- (1) 7456 sayılı Kanunun 1 inci maddesinde,
“(1) 18/2/1963 tarihli ve 197 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununun 5 inci, 6 ncı ve geçici 8 inci maddelerinde yer alan (I), (I/A), (II) ve (IV) sayılı tarifelere göre vergiye tabi olan ve bu Kanunun yayımı tarihinde ilgili sicilde kayıt ve tescilli bulunan taşıtlar ile bu Kanunun yayımı tarihinden 31/12/2023 tarihine kadar ilgili sicillere ilk defa kayıt ve tescil edilecek olan taşıtlar, bir defaya mahsus olmak üzere, 2023 yılı için tahakkuk ettirilen motorlu taşıtlar vergisi tutarı kadar ek motorlu taşıtlar vergisine tabidir.
(2) Ek motorlu taşıtlar vergisi, taşıtların kayıt ve tescilinin yapıldığı yerin vergi dairesi tarafından bu Kanunun yayımı tarihinde, bu tarihten 31/12/2023 tarihine kadar ilgili sicillere ilk defa kayıt ve tescil edilecek olan taşıtlar için kayıt ve tescilin yapıldığı tarihte tahakkuk ettirilmiş ve tebliğ edilmiş sayılır.
(3) Ek motorlu taşıtlar vergisinin mükellefi, bu Kanunun yayımı tarihi itibarıyla 197 sayılı Kanun kapsamında motorlu taşıtlar vergisi mükellefi olanlar ile bu Kanunun yayımı tarihinden 31/12/2023 tarihine kadar ilgili sicillere ilk defa kayıt ve tescil edilen taşıtların sahibi olan gerçek ve tüzel kişilerdir.
(4) 197 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinde yer alan istisnalar, ek motorlu taşıtlar vergisi için de uygulanır. 6/2/2023 tarihinde Kahramanmaraş ilinde meydana gelen depremler nedeniyle Hazine ve Maliye Bakanlığınca 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 15 inci maddesi kapsamında mücbir sebep hâli ilan edilen yerlerde; deprem tarihi itibarıyla kayıt ve tescilli olan taşıtlar, deprem nedeniyle yıkılan veya ağır ya da orta hasarlı hâle gelen binaların maliklerine ait taşıtlar, depremlerde ağır hasar görerek kullanılamaz duruma gelen taşıtlar ile deprem nedeniyle eşi veya birinci derece kan hısımlarından birini kaybeden mükelleflere ait taşıtlar ek motorlu taşıtlar vergisinden müstesnadır.
(5) Bu Kanunun yayımlandığı tarihte ilgili sicillere kayıt ve tescil edilmiş olan taşıtlara ilişkin ek motorlu taşıtlar vergisi, birinci taksiti bu Kanunun yayımlandığı ayı izleyen ayın sonuna kadar, ikinci taksiti 2023 yılının Kasım ayı sonuna kadar olmak üzere iki eşit taksitte; bu Kanunun yayımı tarihi ila 31/12/2023 tarihleri arasında ilgili sicillere ilk defa kayıt ve tescil edilecek olan taşıtlara ilişkin ek motorlu taşıtlar vergisi ise bu taşıtların motorlu taşıtlar vergisi ile birlikte peşin olarak ödenir.
(6) 197 sayılı Kanunun 13 üncü maddesi hükümleri ek motorlu taşıtlar vergisi hakkında da uygulanır. Ek motorlu taşıtlar vergisi ödenmeden, trafikten çekme, hurdaya çıkarma ve yurt dışına çıkarma nedeniyle tescil kaydı kapatma işlemi yapılamaz.
(7) Bu maddeye göre tahsil edilen ek motorlu taşıtlar vergisi genel bütçe geliri olarak kaydedilir ve 2/7/2008 tarihli ve 5779 sayılı İl Özel İdarelerine ve Belediyelere Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden Pay Verilmesi Hakkında Kanun ile diğer kanunlara göre mahallî idarelere verilecek payların hesabında dikkate alınmaz.
(8) Ek motorlu taşıtlar vergisine ilişkin olarak bu maddede hüküm bulunmayan hâllerde, 197 sayılı Kanun hükümleri uygulanır.
(9) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkilidir.”
hükmü yer almaktadır.
Verginin konusu
MADDE 3- (1) Ek MTV’nin konusuna, 197 sayılı Kanunun 5 inci, 6 ncı ve geçici 8 inci maddelerinde yer alan (I), (I/A), (II) ve (IV) sayılı tarifelere göre vergiye tabi olan ve 7456 sayılı Kanunun yayımlandığı 15/7/2023 tarihinde ilgili sicilde kayıt ve tescilli bulunan taşıtlar ile yine bu Kanunun yayımı tarihinden 31/12/2023 tarihine kadar ilgili sicillere ilk defa kayıt ve tescil edilecek olan taşıtlar girmektedir.
(2) Ek MTV, söz konusu taşıtlardan bir defaya mahsus olmak üzere 2023 yılı için alınacaktır.
Verginin mükellefi
MADDE 4- (1) Ek MTV’nin mükellefi, 7456 sayılı Kanunun yayımlandığı 15/7/2023 tarihinde 197 sayılı Kanun kapsamında motorlu taşıtlar vergisi mükellefi olanlar ile bu Kanunun yayımı tarihinden 31/12/2023 tarihine kadar ilgili sicillere ilk defa kayıt ve tescil edilen taşıtların sahibi olan gerçek ve tüzel kişilerdir.
(2) Dolayısıyla, Kanunun yayımı tarihinde ilgili vergi dairesinde motorlu taşıtlar vergisi mükellefi olanlar ek MTV’nin mükellefi olacaktır. Kanunun yayım tarihinden sonraki bir tarihte taşıtın satış veya devir yapılmak suretiyle başka bir kişi adına kayıt ve tescil edilmesi, ek MTV’nin mükellefini değiştirmeyecektir.
Örnek 1: (A), adına kayıt ve tescilli otomobilini 15/5/2023 tarihinde (B)’ye devretmiştir. Bu durumda, 7456 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte adına kayıt ve tescilli taşıtı bulunan (B) ek MTV’nin mükellefi olacaktır.
Örnek 2: (C), adına kayıt ve tescilli otomobilini 21/8/2023 tarihinde (D)’ye devretmiştir. Bu durumda, devir işlemi 7456 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra yapıldığından (D) ek MTV’nin mükellefi olmayacaktır.
İstisnalar
MADDE 5- (1) 197 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinde yer alan istisnalar ek MTV için de geçerlidir.
(2) Bunlara ilave olarak, 6/2/2023 tarihinde Kahramanmaraş ilinde meydana gelen depremler nedeniyle mücbir sebep hali ilan edilen Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye, Şanlıurfa, Elazığ illerinde ve Sivas ilinin Gürün ilçesinde;
-Deprem tarihi itibarıyla kayıt ve tescilli taşıtlar,
-Deprem nedeniyle yıkılan veya ağır ya da orta hasarlı hale gelen binaların maliklerine ait taşıtlar,
-Depremlerde ağır hasar görerek kullanılamaz duruma gelen taşıtlar,
-Deprem nedeniyle eşini veya birinci derece kan hısımlarından birini (anne, baba, çocuk) kaybeden mükelleflere ait taşıtlar
ek MTV’den istisnadır.
(3) Deprem nedeniyle yıkılan veya ağır ya da orta hasarlı hale gelen binaların malikleri ve birinci derece kan hısımlarından birini kaybedenlerden adına kayıt ve tescilli taşıtı bulunanlar ile deprem nedeniyle ağır hasar görerek kullanılamaz duruma gelen taşıtı bulunanlar veya bunlar adına veli, vasi, kanuni temsilciler ve konuya ilişkin olarak vekâletname ile tayin edilen vekiller tarafından, bu Tebliğ ekinde yer alan “Ek MTV İstisna Talep Formu” (Ek-1) ve ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından düzenlenen tevsik edici belgelerle taşıta dair mükellefiyetin bulunduğu vergi dairesi müdürlüğüne başvurulması halinde, taşıtlara tahakkuk ettirilen ek MTV terkin edilecektir.
(4) Ağır hasar görerek kullanılamaz duruma gelen taşıtlar ibaresi; deprem nedeniyle, ağır hasarlı hale gelerek kullanılamaz duruma gelen taşıtlar ile göçük altında kalarak enkaz kaldırma çalışmalarında bulunamayan veya kullanılamaz duruma gelerek bulunduğu yerden alınması/çıkarılması mümkün ya da ekonomik olmayan taşıtları ifade eder.
(5) Sivas ilinin Gürün ilçesi deprem nedeniyle mücbir sebep hali ilan edilen yerler arasında olduğundan, deprem tarihi itibarıyla; Sivas ili Gürün ilçesine kayıt ve tescilli taşıtlar ile Sivas ili Gürün ilçesinde ikamet etmekle birlikte araç tescil hizmetlerine ilişkin iş ve işlemlerin noterliklere devredildiği tarihten sonra Sivas ilinde kayıt ve tescilli bulunan mükelleflere ait taşıtlar istisnadan yararlanacaktır.
Örnek 1: 6/2/2023 tarihinde meydana gelen depremlerde bu tarih itibarıyla (A) adına Gaziantep ilinde kayıt ve tescilli olup, Kanunun yayımı tarihi itibarıyla (A) adına kayıt ve tescili devam eden taşıt, deprem tarihi itibarıyla mücbir sebep hali ilan edilen yerlerde kayıt ve tescilli olması nedeniyle ek MTV’den istisna olacaktır.
Örnek 2: 6/2/2023 tarihli depremler nedeniyle Malatya ilinde yıkılan binanın maliki (A) adına kayıt ve tescilli taşıtlar ek MTV’den istisna olacaktır.
Örnek 3: (A) adına Ankara ilinde kayıt ve tescilli olup, depremlerin meydana geldiği 6/2/2023 tarihinde Adıyaman ilinde ağır hasar görerek kullanılamaz duruma gelen taşıt ek MTV’den istisna olacaktır.
Örnek 4: 6/2/2023 tarihli depremler nedeniyle babasını kaybeden ve biri Ankara diğeri Hatay ilinde kayıt ve tescilli iki adet taşıtı bulunan (A)’nın söz konusu taşıtlarına ilişkin motorlu taşıtlar vergisi mükellefiyetinin mücbir sebep hali ilan edilen yerler dışında olması istisnadan yararlanmaya engel teşkil etmediğinden, her iki taşıtı da ek MTV’den istisna olacaktır.
Tahakkuk ve ödeme
MADDE 6- (1) Ek MTV, taşıtların kayıt ve tescilinin yapıldığı yerin vergi dairesi tarafından 7456 sayılı Kanunun yayımı tarihinde, bu tarihten 31/12/2023 tarihine kadar ilgili sicillere ilk defa kayıt ve tescil edilecek olan taşıtlar için ise kayıt ve tescilin yapıldığı tarihte tahakkuk ettirilmiş ve tebliğ edilmiş sayılacaktır.
(2) 7456 sayılı Kanunun yayımı tarihi itibarıyla motorlu taşıtlar vergisi mükellefi olan gerçek ve tüzel kişilere ilgili vergi dairesince, 2023 yılı için tahakkuk ettirilen motorlu taşıtlar vergisinin tamamı kadar ek MTV tahakkuk edecektir. Tahakkuk eden ek MTV iki eşit taksitte olmak üzere, birinci taksiti bu Kanunun yayımlandığı ayı izleyen ayın sonuna kadar, ikinci taksiti ise 2023 yılının Kasım ayı sonuna kadar ödenir.
(3) Ancak, 2023 yılının son altı aylık dönemi içerisinde ilgili sicillere ilk defa kayıt ve tescil edilen taşıtlara tahakkuk ettirilen yıllık motorlu taşıtlar vergisi ikinci altı aylık döneme ilişkin olduğundan, bu taşıtların ek MTV’si de, altı aylık döneme isabet eden motorlu taşıtlar vergisi tutarı kadar olacak ve bu taşıtlara tahakkuk ettirilen motorlu taşıtlar vergisi ödeme süresi içerisinde peşin olarak ödenecektir.
Örnek 1: (A), yıllık motorlu taşıtlar vergisi tutarı 1.626 TL olan adına kayıt ve tescilli otomobilini 3/7/2023 tarihinde (B)’ye satmıştır. Kanunun yayım tarihi itibarıyla bu taşıt (B) adına kayıt ve tescilli olduğundan söz konusu taşıta yıllık olarak tahakkuk ettirilen 1.626 TL’nin tamamı kadar ek MTV (B) adına tahakkuk edecektir. Bu verginin ilk taksitinin Ağustos ayı sonuna kadar, ikinci taksitinin ise Kasım ayı sonuna kadar ödenmesi gerekmektedir.
Örnek 2: 9/9/2023 tarihinde ilk defa (A) adına kayıt ve tescil edilmiş otomobil cinsi taşıta 2023 yılının ikinci altı aylık dönemine isabet eden 1.272,5 TL tutarında motorlu taşıtlar vergisi tahakkuk ettirilmiştir. Bu durumda, (A) adına bu tutar kadar (1.272,5 TL) ek MTV tahakkuk ettirilecek olup, bu vergi motorlu taşıtlar vergisiyle birlikte peşin olarak ödenecektir.
Diğer hususlar
MADDE 7- (1) 7456 sayılı Kanunun yayımı tarihinden önce trafikten çekilen bir taşıtın, Kanunun yayımı tarihinden 31/12/2023’e kadar (bu tarihler dahil) tescil kaydının yeniden açılması halinde, bu taşıt sahipleri ek MTV’nin mükellefi olacak ve taşıt için 2023 yılında tahakkuk ettirilen motorlu taşıtlar vergisi tutarı kadar ek MTV ödeyeceklerdir.
(2) 197 sayılı Kanunun 13 üncü maddesi hükümleri ek MTV hakkında da uygulanacak olup, bu kapsamda;
a) Taşıtların her türlü satış veya devir işlemleri yapılmadan önce bu taşıtlara ilişkin tahakkuk eden ek MTV’nin tamamının ödenmesi gerekecektir.
b) Ek MTV ödenmemiş veya 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 48 inci maddesi kapsamında taksitlendirilmemiş taşıtlara ait fenni muayene yapılmayacaktır.
(3) Ayrıca, ek MTV ödenmeden, trafikten çekme, hurdaya çıkarma ve yurt dışına çıkarma nedeniyle tescil kaydı kapatma işlemi yapılmayacaktır.
(4) Ek MTV’ye ilişkin 7456 sayılı Kanunun 1 inci maddesinde hüküm bulunmayan diğer hâllerde 197 sayılı Kanun hükümleri uygulanacaktır.
Tebliğ olunur.