Her ikisi de baharatlı ve etli lezzetler olan sucuk ve pastırma, Kayseri ile ünlenmiş ancak Anadolu’nun hemen her yöresinde, hatta mutfağında sofralarımıza girmiştir. Özellikle sabahları tüketilen sucuk ve pastırma, kahvaltıların vazgeçilmez aranan lezzetleri arasında yer alır.

Sucuğun lezzeti birçok kişi tarafından bilinmekle birlikte cevabı en çok merak edilen sorulardan biri de sucuk nasıl yapılır? olmaktadır. Sucuğun ana malzemesi kıyılmış et olmakla birlikte lezzetini asıl veren ise doğru oranda baharatların karıştırılmasıdır. Baharatlar ve kullanım oranları sucuk markalarının reçetesine göre değişmektedir. Olgunlaştırılmış ve iyi kıyılmış etler, baharatlarla birlikte bir süre bekletilir ve kurutulmuş, şişirilmiş bağırsağın içerisine konur. Etin olgunlaştırılması, büyük aynalı kıyma makinesinden geçirilmesi, baharatlanması gibi her aşamada sucuğun doğru zaman dilimleri ile bekletilmesi gerekir. Bu nedenle sucuk yapımı tecrübe, emek ve mutlaka hijyen isteyen bir iştir.

Sucuk markaları, kendi özel reçetelerine sahiptir, bu nedenle her tüketici kendi damak zevkine göre bir marka seçmektedir. Sucuk markaları incelendiğinde ise Kayseri yerel sucuk markalarının tüketicinin dikkatini çektiği görülmektedir. Bunlar, Başyazıcı, Şahin, Apikoğlu en önde gelen yerel sucuk markalarıdır. Sucuk denildiğinde Kayseri’den sonra akla gelen bir diğer yöremiz olan Afyon’un ise İkbal, Cumhuriyet sucukları öne çıkmaktadır.

Sucuğun yapımı ve markasını öğrendikten sonra asıl merak edilen bir diğer soruya geliyoruz; sucuk nasıl yapılır? En çok kahvaltılarda rastladığımız sucuk, 2 şekilde karşımıza çıkar. Sucuk tava, sucuklu yumurta olarak. Genelde yuvarlak şekilde dilimlenen sucuklar tavada genellikle kendi yağı ile birlikte pişer, damak zevkine göre çok az yağ ilave edilebilir. Bununla birlikte yumurtalı sucuk da bol proteinli kahvaltılar için iyi bir besin olmaktadır. Tavada pişirilen sucuğun üzerine kırılan birkaç yumurta ya da çırpılmış yumurta kahvaltı menüsünü şenlendirecektir. Bununla birlikte sucuğu en çok gördüğümüz yerlerden biri de pizzadır. Pizzalar beyaz etli, sebzeli, deniz ürünlü gibi farklı çeşitlere sahip olsa da en çok tercih edilenlerden birisi sucuklu pizza olmaktadır. Eğer kahvaltı ya da pizza olsun sucuklu lezzetleri evinizde siz yapmak istiyorsanız iyi şekilde muhafaza etmeyi de unutmamalısınız. Son kullanma tarihine mutlaka bakmalı ve buzdolabınızda soğuk bir şekilde muhafaza etmelisiniz.

Sucukla birbirine benzeyen bir diğer etli ürün ise pastırmadır. Yine baharatlı bir et ürünü olan pastırma, dana veya sığır etinden yapılır. Yapılması uzunca bir süre ve dikkat ister, yaklaşık 10 gün boyunca tuzlanıp kurutulan ve üzerine ağır bir şeyle bastırılan etin kanı her sabah temizlenir ve aynı işlem günlerce uygulanır. Yani etin tuz ile pişmesi sağlanır. Ardından iyice suyunu bırakan et bir yerinden asılır ve kuruması beklenir. Tuzlama esnasında aynı zamanda çemen otu ile hazırlanan baharatlar da pastırmanın üzerine eklenir. Çemen kokulu bir ot olmasından dolayı kimi zaman çemensiz pastırma ya da çemeni sıyrılmış pastırma olarak da tüketimde tercih edilir. Pastırmanın lezzetli bir şekilde tüketilmesi için mutlaka ince şekilde kıyılmış olması gerekir. Özellikle kahvaltılarda tercih edilen pastırma, aynı zamanda akşam yemeklerinde de bir meze olarak masalarda yerini alır.

Sucuk ve pastırma fiyatları satın almada en az marka kadar belirleyici bir etkendir. Günümüzde etin pahalılaşması ile birlikte aynı orandaki artış haliyle sucuk ve pastırma fiyatlarını da etkilemektedir. Yerel ve bilinen sucuk ve pastırma markalarının fiyatları daha yüksek olmakla birlikte, tüketici yorumları ve tercihleri de gıdada deneyimli markaları tercih etme eğilimindedir. Günümüzde kahvaltıya giderken hediye olarak da alınabilen sucuk ve pastırmalar genellikle kilo ile satılmaktadır. Sucuk ve pastırma fiyatları da gramajına göre değişiklik göstermektedir. İnternetten satın alabileceğiniz sucuk ve pastırma fiyatlarını Cimri.com üzerinden inceleyebilir, farklı marketlerin vermiş olduğu aynı markaya ait fiyatları kıyaslayabilirsiniz. Sucuklar kilo ile satıldığı gibi aynı zamanda kangal sucuk ya da baton sucuk olarak da satılmaktadır. Sucuğun bu formundaki değişikliğin sebebi ise en çok pişirme işlemi için önemlidir. Eğer kahvaltılık ve yuvarlak dilimli bir şekilde kullanacaksanız kangal sucuğu tercih edebilirken, mangal üzerinde yapacaksanız baton formunda sucuk da tercih edebilirsiniz.

Pastırma markalarını ayrı olarak incelediğimizde ise Kastamonu Tabakoğlu, sucukta da gördüğümüz Kayseri Başyazıcı, Samsun Çamlıdağ ve Kayseri Türkmen pastırmayı görebiliriz. Pastırma hakkında merak edilen sorulardan birisi; pastırma çiğ yenir mi? olmuştur. Çiğ yenebilen daha doğrusu marketten aldığımız şekliyle sofraya koyabileceğimiz pastırmaların aynı zamanda sağlık için oldukça faydalı olduğu da söylenmektedir. Yine sucukta olduğu gibi yumurta ile birlikte de tüketilebilir.