Davacı, davalı aleyhinde Ankara 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nde açılan ve 23.10.2002 günü karara bağlanan 2001/154 E., 2002/630 K. sayılı davada, davacı S.  

Beton San. Tic. AŞ.nin vekilliğini yaptığını; dava sonucunda mahkemece lehine 3.496.009.628.- TL. vekalet ücretine hükmedildiğini; bu alacağının masaya kaydı için başvurduğu davalı iflas idaresince düzenlenen 26.06.2003 tarihli ek sıra cetvelinde alacağının Avukatlık Kanunu’nun 166/II’nci maddesine aykırı olarak altıncı sıraya yazıldığını ileri sürerek alacağının birinci sıraya kayıt ve kabulüne karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Davalı iflas idaresi memurları, davacının dayandığı hükmün, alacağı ile ilgili bulunmadığını bildirerek davanın reddi gerektiğini savunmuşlardır.

İcra Mahkemesi’nce yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve alınan bilirkişi raporuna göre, davacının davalı şirketten alacağının Avukatlık Kanunu’nun 166/II’nci maddesi kapsamında rüçhanlı bulunduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm davalı iflas idaresi memurlarınca temyiz edilmiştir.

Avukatlık Kanunu’nun 166/II’nci maddesine göre, sözleşme ile kararlaştırılan ve hakim tarafından takdir olunan ücretinden dolayı, kendi çalışması sonucunda müvekkilinin muhafaza ettiği veya kazandığı mallar ve davadaki diğer taraftan ilam gereğince tahsil edilecek para yahut alınacak mallar üzerinde diğer alacaklılara nazaran rüçhan hakkını haizdir. Maddenin metninden de açıkça anlaşılacağı gibi, rüçhan hakkı ancak müvekkile kazandırılan şeyler üzerinde ve müvekkilin diğer alacaklılarına karşı ileri sürülebilecek nitelikte bir haktır. Somut olayda davacı, müvekkiline ait olmayan bir mal varlığı bütününden, diğer bir anlatımla davalının iflas masasından olan alacağına rüçhan hakkı tanınmasını istenmektedir.

Davacı avukatın davalı iflas masasına anılan yasa hükmü gereğince kazandırdığı bir mal ya da para bulunmamaktadır. Bu durumda alacağının da rüçhanlı olarak kabul edilmesi mümkün olmayıp, yazılı gerekçeyle davanın kabulünde isabet görülmemiştir. (Yarg. 19. HD., 18.02.2005 T., 2004/6607 E.-2005/1520 K.).

Özet: Rüçhan hakkı, vekaletnamenin düzenleme tarihine, vekaletname umumi ise iş sahibi adına ücret konusu işten dolayı ilk yapılan resmi başvurma tarihine göre sıra alır. “…Davacı vekili, Antalya Dördüncü İcra Müdürlüğünün 1999/1929 sayılı takip dosyasından düzenlenen sıra cetvelinde davalıya birinci sırada yer verildiğini müvekkilinin haczinin daha önce olması nedeniyle müvekkilinin birinci sırada yer alması gerektiğini ileri sürerek sıra cetvelinin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Davalı vekili müvekkilinin alacağının vakalet ücretinden kaynaklandığını, bu alacağın öncelikli olduğunu belirterek şikayetin reddini istemiştir. Mercii Hakimliğince iddia, savunma ve toplanan delillere göre vekalet ücreti alacağının Avukatlık Kanununun 166/2. maddesi uyarınca önceliği bulunduğu, bu nedenle birinci sırada yer almasının yerinde olduğu gerekçesiyle şikayetin reddine karar verilmiş, karar davacı tarafından temyiz edilmiştir.

Avukatlık Kanununun 166/2. maddesine göre avukat, sözleşme ile kararlaştırılan ve hakim tarafından takdir olunan ücretinden dolayı, kendi çalışması sonucunda müvekkilinin muhafaza ettiği veya kazandığı mallar ve davadaki diğer taraftan ilam gereğince tahsil edilecek para yahut alınacak mallar üzerinde diğer alacaklılara nazaran rüçhan hakkına haizdir.

Rüçhan hakkı, vekaletnamenin düzenleme tarihine, vekaletname umumi ise iş sahibi adına ücret konusu işten dolayı ilk yapılan resmi başvurma tarihine göre sıra alır. Paylaşıma konu para avukatlık görevinin iflasıyla ilgili olduğundan ve iş sahibi (borçlu) adına ücret konusu işten dolayı ilk yapılan resmi başvuru tarihi davacının haczinden önce olduğundan davalı alacaklıya birinci sırada yer verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır. (Yargıtay. 19. HD. 01.11.2001 T., 2001/4729 E.-2001/6960 K.).

Kaynak Linki : http://www.hukukitavsiyeler.com/