YARGITAY

9. HUKUK DAİRESİ

Esas Numarası: 2017/13991

Karar Numarası: 2020/1751

Karar Tarihi: 10.02.2020

HAFTA TATİLİNDE YAPILAN ÇALIŞMANIN HANGİ DELİLLE İSPATLANACAĞI - Hafta Tatillerinde Çalışıldığının İspatı Konusunda İşyeri Kayıtları, Özellikle İşyerine Giriş Çıkışı Gösteren Belgeler, İşyeri İç Yazışmalarının Yazılı Delil Niteliğinde Olduğu - Çalışmanın Bu Tür Yazılı Belgelerle Kanıtlanamaması Durumunda Tarafların Dinletmiş Oldukları Tanık Beyanları İle Sonuca Gidilmesi Gerektiği - Hafta Tatili Çalışmalarının Yazılı Delil ya da Tanıkla İspatının İmkân Dahilinde Olduğu - İşyerinde Çalışma Düzenini Bilmeyen ve Bilmesi Mümkün Olmayan Tanıkların Anlatımlarına Değer Verilemeyeceği - İmzalı Ücret Bordrolarında Hafta Tatili Ücreti Ödendiği Anlaşılıyorsa, İşçi Tarafından Daha Fazla Çalışıldığının İleri Sürülmesinin Mümkün Olmadığı - İşçinin Hafta Tatili Alacağının Bordroda Görünenden Daha Fazla Olduğu Yönünde Bir İhtirazi Kaydının Bulunması Halinde, Hafta Tatili Çalışmalarının İspatını Her Türlü Delille Yapılabileceği - Bordroların İmzalı ve İhtirazi Kayıtsız Olması Durumunda Dahi, İşçinin Bordroda Yazılı Olanın Dışında Hafta Tatillerinde Çalışmaların Yazılı Delille Kanıtlamasının Mümkün Olduğu

HAFTA TATİLİNİN YİRMİDÖRT SAATTEN AZ OLARAK KULLANDIRILMASI HALİNDE HAFTA TATİLİNİN HİÇ KULLANDIRILMAMIŞ SAYILACAĞI - Hafta Tatili İzninin Kesintisiz En Az Yirmidört Saat Olduğu - Bunun Altında Bir Süre Haftalık İzin Verilmesi Durumunda, Usulüne Uygun Şekilde Hafta Tatili İzni Kullanıldığından Söz Edilemeyeceği - Hafta Tatilinin Bölünerek Kullandırılamayacağı

ÖZETİ: Hafta tatili çalışmalarının yazılı delil yerine tanık beyanlarına dayalı olarak hesaplanması halinde, işçinin sürekli olarak aynı şekilde çalışması mümkün olmadığından, hastalık mazeret izin gibi nedenlerle belirtildiği şekilde çalışamadığı günlerin olması kaçınılmaz olup, bu durumda karineye dayalı makul indirim yapılmalıdır. Hafta tatili çalışmalarının tanık anlatımları yerine doğrudan yazılı belgelere ve işveren kayıtlarına dayanması durumunda böyle bir indirime gidilmemektedir. Davacı haftalık tatil ücreti talep etmiş mahkemece davacının haftalık tatil çalışması bulunmadığından talebin reddine karar verilmiştir.

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

A) Davacı İsteminin Özeti:

Davacı vekili; davacının uzun süreden beri davalı ... şirketinde çalıştığını 2004 yılından beri ise ...'nda görevlendirildiğini, ...'nın gözetim ve emri altında aralıksız çalıştığını, dini ve milli bayramlarda çalıştırıldığını, hafta tatillerinde çalıştığını, fazla mesai ücretlerinin ödenmediğini, söz konusu ödemelerin yapılmasını isteyen davacının bu talebinin karşılanmadığını, alacaklarının ödenmediğini iddia ederek alacaklarının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

B) Davalı Cevabının Özeti:

Davalı ... vekili, davacının müvekkili odanın çalışanı olmadığını diğer davalı şirketin çalışanı olduğunu, dava edilen alacakların zamanaşımına uğradığını savunarak davanın reddini istemiştir.

Davalı ... Özel Güv. Kurum Eğitim Sistm. ve Hizm. Tic. Ltd. Şti. vekili, davacının müvekkili şirketten herhangi bir alacağının bulunmadığını davacının hafta tatillerini kullandığını savunarak davanın reddini istemiştir.

C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:

Mahkemece yapılan yargılama sonunda, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

D) Temyiz:

Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.

E) Gerekçe:

1.Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.

2.Davacı işçinin hafta tatili ücretine hak kazanıp kazanmadığı hususu taraflar arasında uyuşmazlık konusudur.

4857 sayılı İş Kanunu'nun 46'ncı maddesinde, işçinin tatil gününden önce aynı Yasa'nın 63'üncü maddesine göre belirlenmiş olan iş günlerinde çalışmış olması koşuluyla, yedi günlük zaman dilimi içinde yirmidört saat dinlenme hakkının bulunduğu belirtilmiş, işçinin hafta tatili gününde çalışma karşılığı olmaksızın bir günlük ücrete hak kazanacağı da 46'ncı maddenin ikinci fıkrasında hüküm altına alınmıştır.

Hafta tatili izni kesintisiz en az yirmidört saattir. Bunun altında bir süre haftalık izin verilmesi durumunda, usulüne uygun şekilde hafta tatili izni kullandığından söz edilemez. Hafta tatili bölünerek kullandırılamaz. Buna göre hafta tatilinin yirmidört saatten az olarak kullandırılması halinde hafta tatili hiç kullandırılmamış sayılır.

2429 sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanun'un 3'üncü maddesine göre, hafta tatili Pazar günüdür. Bu genel kural mutlak nitelikte olmayıp, hafta tatili izninin Pazar günü dışında da kullandırılması mümkündür.

Hafta tatili gününde çalıştığını iddia eden işçi, norm kuramı uyarınca bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Ücret bordrolarına ilişkin kurallar burada da geçerlidir. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadıkça, imzalı bordroda yer alan hafta tatili ücreti ödemesinin yapıldığı varsayılır. Bordroda ilgili bölümünün boş olması ya da bordronun imza taşımaması halinde, işçi hafta tatilinde çalışma yaptığını her türlü delille ispat edebilir.

Hafta tatillerinde çalışıldığının ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları, yazılı delil niteliğindedir. Ancak, sözü edilen çalışmanın bu tür yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların dinletmiş oldukları tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. Hafta tatili çalışmalarının yazılı delil ya da tanıkla ispatı imkân dahilindedir. İşyerinde çalışma düzenini bilmeyen ve bilmesi mümkün olmayan tanıkların anlatımlarına değer verilemez.

İmzalı ücret bordrolarında hafta tatili ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından daha fazla çalışıldığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin hafta tatili alacağının bordroda görünenden daha fazla olduğu yönünde bir ihtirazi kaydının bulunması halinde, hafta tatili çalışmalarının ispatı her türlü delille yapılabilir. Buna karşın, bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda dahi, işçinin bordroda yazılı olanın dışında hafta tatillerinde çalışmaların yazılı delille kanıtlaması mümkündür.

Hafta tatili ücretlerinin tahakkuklarını da içeren her ay değişik miktarlarda ücret ödemelerinin banka kanalıyla yapılması durumunda, tahakkuku aşan çalışmalar her türlü delille ispat edilebilir ve bordrolarda yer alan ödemelerin mahsubu gerekir.

Hafta tatili çalışmalarının uzun bir süre için hesaplanması ve miktarın yüksek çıkması halinde Dairemizce son yıllarda taktiri indirim yapılması gerektiği istikrarlı uygulama halini almıştır. Ancak, hafta tatili çalışmasının taktiri delil niteliğindeki tanık anlatımları yerine, yazılı belgelere ve işveren kayıtlarına dayanması durumunda, böyle bir indirime gidilmemesi gerekir.

Hafta tatili çalışmalarının yazılı delil yerine tanık beyanlarına dayalı olarak hesaplanması halinde, işçinin sürekli olarak aynı şekilde çalışması mümkün olmadığından, hastalık mazeret izin gibi nedenlerle belirtildiği şekilde çalışamadığı günlerin olması kaçınılmaz olup, bu durumda karineye dayalı makul indirim yapılmalıdır(Yargıtay HGK, 06.12.2017 tarih 2015/9-2698 E.-2017/1557 K.).

Hafta tatili çalışmalarının tanık anlatımları yerine doğrudan yazılı belgelere ve işveren kayıtlarına dayanması durumunda böyle bir indirime gidilmemektedir.

Hafta tatili ücretinden karineye dayalı makul indirime gidilmesi sebebiyle reddine karar verilen miktar bakımından, kendisini vekille temsil ettiren davalı yararına avukatlık ücretine hükmedilemez.

Somut uyuşmazlıkta, davacı haftalık tatil ücreti talep etmiş mahkemece davacının haftalık tatil çalışması bulunmadığından talebin reddine karar verilmiştir.

Dairemizden geçen davacı vekilinin dosyada sunulu vekaletnamesinde ismi yer alan diğer çalışan F. M.D.'e ait emsal nitelikte ki dosyada davalı iş yerinde ayda 2 hafta tatili çalışması olduğu tespit ve kabul edilmiştir. Mahkemece bu kabule göre yeniden bilirkişi raporu alınmak suretiyle değerlendirme yapılması için kararın bozulması gerekmiştir.

F) SONUÇ:

Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, 10.02.2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

legalbank.net