T.C.
YARGITAY
22. HUKUK DAİRESİ
E. 2017/26617
K. 2020/31
T. 13.1.2020
İŞÇİLİK ALACAKLARININ TAHSİLİ İSTEMİ ( Yıllık 270 Saat Üzerinden Fazla Çalışma Alacağı Hesabı Yapan Bilirkişi Raporunun Hükme Esas Alınmasının Hatalı Olduğu - Davacının 1 Saat Ara Dinlenmenin Mahsubuyla Günde 10 Saat Haftada 60 Saat Çalıştığı ve 45 Saatin Üstündeki 15 Saatin Fazla Çalışma Olduğunun Kabul Edilmesi Gerektiği/08-12 Arası 4 Saat 16-19 Arası 3 Saat Çalıştığı Sabit Olup Tanıklar Yeniden Dinlenerek Davacının 12:00-16:00 Saatleri Arasında İşyeri İçin Alışverişte Ne Kadar Zaman Harcadığının Belirlenmesi Gerektiği )
FAZLA ÇALIŞMA ALACAĞI ( Davacının 12:00'de Çarşıya Gittiği Alışveriş Yaptıktan Sonra Malzemeleri Servisle Göndererek 16:00'ya Kadar Çarşıda Kaldığı ve Çalışmadığı 16:00'da Servisle Fabrikaya Gidip 19:00'a Kadar Çalıştığının Gözetilmesi Gerektiği - Tanıklar Yeniden Dinlenerek Davacının 12:00-16:00 Saatleri Arasında Davalı İşyeri İçin Alışverişte Ne Kadar Zaman Harcadığının Belirlenmesi ve 7,5 Saati Aşan 11 Saatten Az Süren Çalışmalardan 1 Saat Ara Dinlenme Süresinin Mahsup Edilmesi Gerektiği )
İŞYERİ İÇİN ALIŞVERİŞTE HARCANAN ZAMAN ( Davacının 08-12 Arası 4 Saat 16-19 Arası 3 Saat Çalıştığı Dosya Kapsamı ile Sabit Olup Mahkemece Tanıklar Yeniden Dinlenerek Davacının 12:00-16:00 Saatleri Arasında Davalı İşyeri İçin Alışverişte Ne Kadar Zaman Harcadığının Belirlenmesi Gerektiği - Hatalı Bilirkişi Raporuna Göre ve Eksik İnceleme ile Karar Verilmesinin İsabetli Olmadığı )
4857/m.41
ÖZET : Dava işçilik alacaklarının tahsili istemine ilişkindir.
Davacının 08:00-19:00 saatleri arasında çalıştığı ve 1 saat ara dinlenmenin mahsubu ile günde 10 saat yılda ise 270 saatten fazla çalışma yapıldığı bu nedenle yıllık 270 saat üzerinden fazla çalışma alacağı hesabı yapan bilirkişi raporu hükme esas alınarak karar verilmiş olup davacının 08:00-19:00 saatleri arasında çalıştığı ve 1 saat ara dinlenmenin mahsubu halinde haftada 60 saat çalıştığı ve 45 saatin üstündeki 15 saatin fazla çalışma olduğunun kabul edilmemesi,
Dinlenen tanık beyanları birlikte değerlendirildiğinde davacının 12:00'den sonra alış veriş yapmak için çarşıya gittiği, alış verişi yaptıktan sonra malzemeleri servis ile geri göndererek 16:00'ya kadar çarşıda kaldığı ve Saat:16:00'da servise binerek fabrikaya gidip 19:00 ‘a kadar çalıştığı ancak alış veriş bittikten sonra ise çalışmadığı anlaşılmaktadır. Davacının 08-12 arası 4 saat, 16-19 arası 3 saat çalıştığı dosya kapsamı ile sabit olup, alış verişte ne kadar süre zaman harcadığı ise belli değildir. Öncelikle mahkemece tanıklar yeniden dinlenerek, davacının 12:00-16:00 saatleri arasında davalı işyeri için alış verişte ne kadar zaman harcadığı belirlenip ve 7,5 saati aşan, 11 saatten az süren çalışmalardan 1 saat ara dinlenme süresinin mahsup edilmesi gerektiği gözetilerek ve sonucuna göre hüküm kurulması gerekirken hatalı bilirkişi raporuna göre ve eksik inceleme ile karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
DAVA : Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen karar, süresi içinde duruşmalı olarak davalı ... Ltd. Şti. vekili tarafından temyiz edilmiş ise de; 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 369. maddesi gereğince duruşma isteğinin miktardan reddine ve incelemenin dosya üzerinden yapılmasına karar verildikten sonra Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor sunuldu, dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : Davacı İsteminin Özeti:Davacı vekili; davacının davalı işverene ait işyerinde 23.02.2007-30.04.2014 tarihleri arasında çalıştığını, iş akdine işveren tarafından haklı bir sebep bildirilmekskizin son verildiğini, iş yerinde haftanın 6 günü 08:00-20:00 saatleri arasında 1 saat ara dinlenme vermek siretiyle günlük 11 saat çalışma yapıldığını, fazla mesai, hafta tatili ve resmi tatil ücretlerinin ödenmediğini, son maaşının 1.250,00 TL olduğunu belirterek ödenmeyen kıdem, ihbar, yıllık izin, fazla çalışma, resmi tatil, hafta tatili alacağının davalıdan alınarak müvekkiline verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili; Davada taraf değişikliği yapılamayacağını bu sebeple davanın husumetten reddi gerekeceğini, davanın belirsiz alacak davası olarak açılamayacağını, davacının 01.11.2007-30.04.2014 tarihleri arasında çalıştığını ve istifa etmek sureti ile işten ayrıldığını, aynı gün başka bir işçinin de çıkışı verilmesi sebebiyle karışıklık yaşanarak çıkış sebebinin sehven istifa yerine kod 4 olarak belirtildiğini, diğer işçinin tazminatlarının çıkış koduna uygun olarak ödendiğini, davacının asgari ücretle çalıştığını, davacıya firma tarafından verilen belgenin kredi için verildiğini, salt bu belgeye itibar edilerek sonuca gidilemeyeceği yönünde kararlar olduğunu, davacının haftada 1 gün izin kullandığını, yapılan işin fazla mesai yapmasını gerektirmediğini, resmi tatil ve yıllık izin alaağı bulunmadığını, günlük 6 saat çalıştığını, resmi tatillerde çalışmadığını, talep edilen alacak kalemlerini kabul anlamına gelmlemek kaydıyla zamanaşımı definde bulunduklarını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporu doğrultusunda, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar, davalı ... Ticaret Ltd. Şti. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere göre davalı vekilinin aşağıda bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazlarının reddine karar verilmiştir.
2-) Taraflar arasında davacının fazla çalışma alacağının bulunup bulunmadığı konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Ücret bordrolarına ilişkin kurallar burada da geçerlidir. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır. Çalışma düzenin ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak, yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda, tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ücretlerinin ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma, alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille söz konusu olabilir. Buna karşın, bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda dahi, işçinin geçerli bir yazılı belge ile bordroda yazılı olandan daha fazla çalışmayı yazılı delille ispatlaması gerekir. Bordrolarda tahakkuk bulunmasına rağmen bordroların imzasız olması halinde ise, varsa ilgili dönem banka ve tüm ödeme kayıtları celp edilmeli ve ödendiği tespit edilen miktarlar yapılan hesaplamadan mahsup edilmelidir.Fazla çalışma alacaklarının yazılı delil ya da tanıkla ispatı imkan dahilindedir. İşyerinde çalışma düzenini bilmeyen ve bilmesi mümkün olmayan tanıkların anlatımlarına değer verilemez. Somut olayda, davacı dava dilekçesinde haftanın 6 günü 08:00-20:00 saatleri arasında 1 saat ara dinlenme kullanarak çalıştığını ileri sürmüş, davalı ise davacının günlük 6 saat çalıştığını savunmuş mahkemece davacının 08:00-19:00 saatleri arasında çalıştığı ve 1 saat ara dinlenmenin mahsubu ile günde 10 saat yılda ise 270 saatten fazla çalışma yapıldığı bu nedenle yıllık 270 saat üzerinden fazla çalışma alacağı hesabı yapan bilirkişi raporu hükme esas alınarak karar verilmiştir.Öncelikle davacının 08:00-19:00 saatleri arasında çalıştığı ve 1 saat ara dinlenmenin mahsubu halinde haftada 60 saat çalıştığı ve 45 saatin üstündeki 15 saatin fazla çalışma olduğunun kabul edilmemesi hatalıdır. Ayrıca dinlenen tek davacı tanığı olan ... ...benim yanımda sabah 08:00'de mesaiye başlıyordu. Akşam 19:00'da yemeği dağıtarak mesaiyi bitiriyorduk. Saat:12:00'de yemeği dağıttıktan sona servisle çarşıya gidiyorduk, yemeklik malzemeleri alarak servisle fabrikaya gönderiyoruz. Biz çarşıda kalıyoruz. Fabrika ile ilgili herhangi bir iş bu sırada yapmıyoruz. Saat:16:00'da servise binerek fabrikaya gidiyoruz.” şeklinde , diğer davalı tanıkları ise ortalama ;”Mesai saat:08:00'de başlıyor. Öğle yemeğinden sonra saat:12:00'de fabrika yemeklerine ilişkin alışveriş yapmak için aşçı çarşıya servisle bırakılıyor, servis tekrar 16:00'da aşçıları alarak fabrikaya götürüyor. Bazen aşçılar alışveriş yaptıkları malzemeleri servise koyuyorlar. Saat:16:00'da servise biniyorlar. Saat:19:00'a kadar akşam yemeğini hazırlayıp tekrar servise biniyorlar. Saat 19:00'da işleri bitiyor.” şeklinde beyanda bulunmuşlardır. Dinlenen tanık beyanları birlikte değerlendirildiğinde davacının 12:00'den sonra alış veriş yapmak için çarşıya gittiği, alış verişi yaptıktan sonra malzemeleri servis ile geri göndererek 16:00'ya kadar çarşıda kaldığı ve 19:00 ‘a kadar çalıştığı ancak alış veriş bittikten sonra ise çalışmadığı anlaşılmaktadır. Davacının 08-12 arası 4 saat, 16-19 arası 3 saat çalıştığı dosya kapsamı ile sabit olup, alış verişte ne kadar süre zaman harcadığı ise belli değildir. Öncelikle mahkemece tanıklar yeniden dinlenerek, davacının 12:00-16:00 saatleri arasında davalı işyeri için alış verişte ne kadar zaman harcadığı belirlenmeli ve 7,5 saati aşan, 11 saatten az süren çalışmalardan 1 saat ara dinlenme süresinin mahsup edilmesi gerektiği gözetilmeli ve sonucuna göre hüküm kurulmalıdır. Hatalı bilirkişi raporuna göre ve eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 13.01.2020 gününde oybirliği ile karar verildi.
kazanci.com.tr
