Ticaret Bakanlığından:
DIŞ TİCARET SERMAYE ŞİRKETİ STATÜSÜNE İLİŞKİN TEBLİĞ
(İHRACAT: 2025/7)
BİRİNCİ BÖLÜM
Başlangıç Hükümleri
Amaç ve kapsam
MADDE 1- (1) Bu Tebliğin amacı; uzmanlaşma ve ölçek ekonomisinin getirdiği avantajlardan faydalanarak şirketlerin dış pazarlara açılmalarını sağlamak, ihracatımıza ivme kazandırmak ve ülkemizin uluslararası ticarette daha yüksek bir pay alabilmesini temin etmek amacıyla şirketlere dış ticaret sermaye şirketi statüsü verilmesi, söz konusu statünün geri alınması ile bu statüye ilişkin yetki ve sorumluluklara dair usul ve esasları düzenlemektir.
(2) Bu Tebliğ, 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 124 üncü maddesinde belirtilen şirketler, 24/4/1969 tarihli ve 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu ile 1/6/2000 tarihli ve 4572 sayılı Tarım Satış Kooperatif ve Birlikleri Hakkında Kanun hükümleri çerçevesinde ticari ve/veya sınai faaliyette bulunan kooperatif ve birlikleri kapsar.
Dayanak
MADDE 2- (1) Bu Tebliğ, 22/12/1995 tarihli ve 95/7623 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan İhracat Rejimi Kararının 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (k) bendine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3- (1) Bu Tebliğde geçen;
a) Bakanlık: Ticaret Bakanlığını,
b) Destek Yönetim Sistemi (DYS): Mal ve hizmet ihracatına yönelik Devlet destekleri ile Dâhilde İşleme Rejimi, Hariçte İşleme Rejimi, Vergi Resim Harç İstisnası, Belgesiz İhracat Kredilerine ilişkin bileşenlerden oluşan Ticaret Bakanlığı Destek Yönetim Sistemini,
c) Karar: Dış ticaret sermaye şirketlerine ilişkin kararı,
ç) Statü: Dış ticaret sermaye şirketi statüsünü,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Dış Ticaret Sermaye Şirketi Statüsüne İlişkin İşlemler
Başvuru esasları
MADDE 4- (1) Statü verilecek şirketlerin, bir önceki takvim yılında en az (FOB) 100.000.000 (yüz milyon) ABD Doları ihracat gerçekleştiren ve en az 10.000.000 (on milyon) TL ödenmiş sermayeli anonim şirket olması gerekir.
(2) Şirketlere, her yılın ocak ayının son gününe kadar başvurulması kaydıyla statü verilebilir veya halihazırda statüyü haiz firmalar için söz konusu statü yenilenebilir.
(3) Yürürlükteki kararda yer almayan şirketlere; talepleri halinde, başvuru tarihi itibarıyla on iki ay geriye gitmek suretiyle yapılacak inceleme sonucunda, birinci fıkradaki şartları haiz olduklarının belirlenmesi durumunda, yürürlükteki karara ek yapılmak suretiyle statü verilebilir.
(4) Statü almak için Bakanlığa (İhracat Genel Müdürlüğü) başvuruda bulunan şirketin 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 359 uncu maddesinde belirtilen, muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenlenmediğini veya kullanılmadığını, başvuru sahibi şirketin bağlı bulunduğu vergi dairesinden alınacak bir yazı ile belgelendirmesi gerekir.
Statü başvurusu
MADDE 5- (1) Şirketlerin statü alabilmeleri için başvuru belgeleri ile birlikte DYS üzerinden Bakanlığa (İhracat Genel Müdürlüğü) başvurmaları gerekir.
(2) Başvurularda eksik bilgi ve belgelerin bulunması ve/veya Bakanlık (İhracat Genel Müdürlüğü) tarafından ek bilgi ve belge talep edilmesi halinde, DYS üzerinden başvuru sahibi şirkete bildirimde bulunulur. İstenilen bilgi ve belgelerin bildirim tarihinden itibaren en geç bir ay içerisinde DYS üzerinden tamamlanması gerekir. Eksikliklerin bir ay içerisinde tamamlanmaması durumunda başvuru reddedilir.
(3) Bakanlık gerekli gördüğü durumlarda başvuruya ilişkin değerlendirmeleri yapabilmek ve geliştirme önerilerinde bulunmak amacıyla yerinde inceleme yapabilir.
Statünün onaylanması
MADDE 6- (1) Bakanlıkça yapılan inceleme sonucunda, uygun bulunan şirketlere statü verilir ve konuya ilişkin karar şirketlerin bilgileri ile birlikte Resmî Gazete’de yayımlanır.
(2) Statü, yayımlandığı tarihten itibaren müteakip yıla ait karar yayımlanıncaya kadar geçerlidir.
İhracat aracılığı
MADDE 7- (1) Dış ticaret sermaye şirketleri, başka şirketlerin ihracatına aracılık edebilirler. Ancak, ihracata aracılık etmeden önce, söz konusu şirketlerin 213 sayılı Kanunun 359 uncu maddesinde belirtilen, muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenlenmediğini ve/veya kullanılmadığını bağlı bulunduğu vergi dairesinden alınacak bir yazı ile belgelendirmesi gerekir.
Sorumluluk
MADDE 8- (1) Dış ticaret sermaye şirketleri, kendi nam ve hesaplarına yurt içinden bizzat satın aldıkları ve tedarik ettikleri malların ihracatında bu malların üretimi, temini ve ihracatı ile ilgili düzenlenen tüm belgelerden idari ve cezai yükümlülükler açısından sorumludurlar.
(2) Aracılı ihracat sözleşmesine dayanarak imalatçı veya tedarikçi şirketlerin dış ticaret sermaye şirketleri üzerinden gerçekleştirdikleri ihracatta, aracılık sözleşmesinde aksine bir hüküm bulunmadığı takdirde malın üretimi veya tedariki ile ilgili tüm belgeler ve malın ihracatı ile ilgili ihracat, kambiyo, gümrük ve ilgili diğer mevzuat hükümleri kapsamındaki idari ve cezai yükümlülüklerden doğrudan ve münhasıran imalatçı ve tedarikçi şirketler sorumludur.
Statünün geri alınması ve denetim
MADDE 9- (1) Dış ticaret sermaye şirketinin;
a) Başvuru evraklarında sahte ve yanıltıcı bilgi ve belge kullanılması suretiyle statü aldığının tespiti,
b) Statü aldığı tarihten sonra 213 sayılı Kanunun 359 uncu maddesinde belirtilen, muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenlendiğinin ve/veya kullanıldığının tespit edilmesi,
c) Statü aldığı tarihten sonra, aracılı ihracat sözleşmesi kapsamında ihracatına aracılık ettiği imalatçı veya tedarikçi şirketler tarafından, 213 sayılı Kanunun 359 uncu maddesinde belirtilen, muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenlendiğinin ve/veya kullanıldığının tespiti üzerine, anılan şirketler ile arasındaki aracılı ihracat sözleşmesini feshetmemesi,
ç) Bu Tebliğ hükümlerine aykırı durumlarının tespit edilmesi,
halinde Bakanlıkça statüsü geri alınır ve ilgili karar Resmî Gazete’de yayımlanır.
(2) Birinci fıkranın (a) bendi kapsamında tespitte bulunulması durumunda statü verildiği tarih itibarıyla geri alınır ve bu şirketler statünün sonra erdiği tarihten itibaren iki takvim yılı boyunca tekrar statü başvurusunda bulunamazlar.
(3) Birinci fıkranın (b), (c) ve (ç) bentleri kapsamında tespitte bulunulması durumunda statü, kararın Resmî Gazete’de yayımı itibarıyla geri alınır ve bu şirketler statünün sonra erdiği tarihten itibaren bir takvim yılı boyunca tekrar statü başvurusunda bulunamazlar.
(4) Statünün geri alınmasını gerektiren eksikliklerin tespit edilmesi durumunda, Bakanlıkça (İhracat Genel Müdürlüğü) ilgili dış ticaret sermaye şirketine bildirimde bulunularak bir ay içerisinde eksiklikleri tamamlaması ve gerekli açıklamaları Bakanlığa iletmesi talep edilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Tereddütlerin giderilmesi
MADDE 10- (1) Bakanlık; bu Tebliğin uygulanması ile ilgili tereddütleri gidermeye, uygulamayı düzenlemeye ve bu Tebliğin uygulanmasını sağlamak üzere alt düzenleyici işlemler yapmaya yetkilidir.
Yürürlükten kaldırılan tebliğ
MADDE 11- (1) 8/12/2004 tarihli ve 25664 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Dış Ticaret Sermaye Şirketi Statüsüne İlişkin Tebliğ (İhracat: 2004/12) yürürlükten kaldırılmıştır.
Geçiş hükümleri
GEÇİCİ MADDE 1- (1) Bu Tebliğin yayımı tarihinden 31/12/2026 tarihine kadar statü başvurusunda bulunacak anonim şirketler için 4 üncü maddenin birinci fıkrası kapsamında en az 2.000.000 (iki milyon) TL ödenmiş sermayeye sahip olması şartı aranır.
(2) 11 inci madde ile yürürlükten kaldırılan Dış Ticaret Sermaye Şirketi Statüsüne İlişkin Tebliğ (İhracat: 2004/12) kapsamındaki dış ticaret sermaye şirketlerinin statüleri 2026 yılına ilişkin karar yayımlanıncaya kadar korunur ve bunlar hakkında bu tarihe kadar 11 inci madde ile yürürlükten kaldırılan Dış Ticaret Sermaye Şirketi Statüsüne İlişkin Tebliğ (İhracat: 2004/12) hükümleri uygulanmaya devam olunur.
Yürürlük
MADDE 12- (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 13- (1) Bu Tebliğ hükümlerini Ticaret Bakanı yürütür.
