Emniyet Genel Müdürlüğü Trafik Başkanlığı’nın açıkladığı verilere göre 2021 yılında 187.524 ölümlü ve yaralanmalı trafik kazası meydana gelmiştir. 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunun 97. Maddesinde yapılan 14.04.2016 tarihli değişiklik ile; Zarar görenin, zorunlu mali sorumluluk sigortasında öngörülen sınırlar içinde dava yoluna gitmeden önce ilgili sigorta kuruluşuna yazılı başvuruda bulunması gerekmektedir. Dava şartı olarak kabul edilen bu düzenlemeye göre ilgililerin dava açmadan önce sigorta şirketine yazılı olarak başvuru yapması zorunlu hale getirilmiştir.

Sigorta şirketine yapılan başvurunun usule ve yasaya uygun bir başvuru olarak kabul edilebilmesi için başvuru dilekçesi ile gerekli evrakların sigorta şirketine teslim edilmesi gerekmektedir. Başvuru sırasında bulunması gereken belgeler Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarında düzenlenmiştir.

Araç hasarı nedeniyle yapılacak başvuruda gerekli belgeler;

- Trafik Kazası Tespit Tutanağı resmi tasdikli sureti veya taraflar arasında tutulmuş kaza tespit tutanağı, varsa ifade tutanakları veya görgü tespit tutanakları,

- Mağdur araca ait ruhsat,

- Varsa hasarlı araç resimleri,

- Mağdur araç sahibine/zarar gören üçüncü şahsa yahut vekaletnamede ahzu kabz yetkisi var ise vekile ait banka hesap bilgileri (banka - şube adı, Iban numarası).

- Başvuru vekil aracılığı ile yapılıyorsa vekaletname sureti.

Değer Kaybı başvurularında gerekli belgeler;

- Trafik Kazası Tespit Tutanağı resmi tasdikli sureti veya taraflar arasında tutulmuş kaza tespit tutanağı, varsa ifade tutanakları veya görgü tespit tutanakları,

- Mağdur araca ait ruhsat,

- Varsa hasarlı araç resimleri,

- Mağdur araç sahibine/zarar gören üçüncü şahsa yahut vekaletnamede ahzu kabz yetkisi var ise vekile ait banka hesap bilgileri (banka - şube adı, Iban numarası).

- Başvuru vekil aracılığı ile yapılıyorsa vekaletname sureti.

- Değer kaybı talep beyanı,

- Maddi hasara ilişkin ekspertiz yapıldıysa eksper raporu.

Bedensel zarar başvurularında gerekli belgeler;

-Başvuru dilekçesi,

-Kaza tarihi ile uyumlu sağlık kurulu raporu,

-Epikriz Raporu,

-Genel adli muayene raporu,

-Tüm tetkik ve tedavilere ilişkin raporlar,

-Mağdura ait kimlik belgesi fotokopisi,

-Kaza raporu, varsa bilirkişi raporu veya keşif zaptı veya mahkeme kararı,

-Mağdura ait kaza tarihi itibarıyla son gelir durum belgesi,

-Hak sahibine yahut vekaletnamede ahzu kabz yetkisi var ise vekile ait banka hesap bilgileri (banka - şube adı, Iban numarası),

-Sağlık verilerine erişim, işleme ve aktarım konusunda mağdur tarafından verilen açık rıza beyanı

-Başvuru vekil aracılığı ile yapılıyorsa vekaletname sureti.

Uygulamada, kaza tarihi itibariyle yürürlükte bulunan yönetmeliğe uygun olmayan raporlarla sigorta şirketine başvuru yapıldığı sıkılıkla görülmektedir. Bu şekilde yapılan başvuru KTK 97. Maddesine uygun bir başvuru sayılmamaktadır.

-Maluliyete ilişkin alınacak raporların, 11/10/2008 tarihinden önce Sosyal Sigorta Sağlık İşlemleri Tüzüğü,

-11/10/2008 tarihi ile 01/09/2013 tarihleri arasında Çalışma Gücü Ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği,

-01/09/2013 tarihi ile 01/06/2015 tarihleri arasında sonrada Maluliyet Tespiti İşlemleri Yönetmeliği,

-01/06/2015 tarihi ile 20/02/2019 tarihleri arasında Özürlülük Ölçütü Sınıflandırması Ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik hükümlerine,

 -20/02/2019 tarihinden sonrada Erişkinler için Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik hükümlerine uygun olarak düzenlenmesi gerekmektedir.( Yargıtay 4. Hukuk Dairesi, 28.06.2021 tarih, 2021/15095 Esas, 2021/3746 Karar )

Ölüm halinde destekten yoksun kalma taleplerinde gerekli belgeler;

-Başvuru dilekçesi,

-Kaza Raporu, varsa Bilirkişi Raporu, keşif zaptı veya mahkeme kararı,

-Veraset ilamı,

-Ölüm belgesi ve ölü muayene otopsi raporu,

-Anne ve baba bilgisini de gösterir güncel vukuatlı nüfus kayıt örneği,

- Ölen kişiye ait kaza tarihi itibarıyla son gelir durum belgesi,

-Hak sahibine yahut vekaletnamede ahzu-kabz yetkisi var ise vekile ait banka hesap bilgileri (banka - şube adı, Iban numarası),

-Başvuru vekil aracılığı ile yapılıyorsa vekaletname sureti.

Karayolları Trafik Kanunu 97. Maddesinin lafzından anlaşılacağı üzere, sigorta şirketine yapılan başvurunun yazılı olarak yapılması gerekmektedir. Uygulamada sigorta şirketleri elektronik ortamda yapılan başvuruları kabul etmekte fakat bu durum bazı sakıncaları da beraberinde getirmektedir. Sigorta şirketi, başvuruya cevap vermediği yahut talepleri karşılamadığı takdirde açılacak davada, sigorta şirketine yazılı olarak başvuru yapıldığının ispatı davacı taraf üzerindedir. Mahkemeler genellikle elektronik ortamda yapılan başvuruları, yazılı başvuru olarak kabul etmemektedir.  Böyle bir durumda, sigorta şirketine yazılı başvuru yapılması giderilebilir dava şartı eksikliği olarak kabul edildiğinden, sigorta şirketine başvuru yapılması için davacı tarafa 2 haftalık kesin süre verilmektedir.(Yargıtay 17. Hukuk Dairesi, 11.12.2018 tarih, 2018/4932 Esas, 2018/12056 Karar)  

Tavsiyemiz sigorta şirketine iadeli taahhütlü posta yolu ile  başvuru yapmanız ve gönderici kısmında asil ile vekil bilgilerini ayrı ayrı belirtmenizdir. Sigorta şirketi başvuru üzerine eksik evrak tespit ettiği halde, evrakların tamamlanmasını başvuran taraftan talep etmektedir. Bu gibi durumlarda da eksik evrakları iadeli taahhütlü posta yolu ile göndermeniz ispat açısından daha sağlıklı olacaktır.

Sigorta şirketi başvuru evraklarında eksiklik tespit ettiği takdirde KTK 97. Maddesinde düzenlenen 15 günlük süre kesilmiş sayılacak, eksik evrakların sigorta şirketine teslim edildiği tarihten itibaren 15 günlük süre yeniden işlemeye başlayacaktır.

Sigorta şirketinin, başvuru evraklarını tebliğ aldığı tarihten itibaren 15 gün içerisinde yazılı olarak cevap vermesi yahut talepleri karşılaması gerekmektedir. Sigorta şirketi bu süre içerisinde cevap vermez, talepleri de karşılamaz ise dava açabileceği gibi sigorta tahkim komisyonuna da başvuru yapılabilecektir.  

Başvurularda eksik evrak bulunması her ne kadar tazminat hakkının özüne zarar vermese de zaman kayıplarına sebebiyet vermektedir. Yapılacak başvurularda evrak kontrollerinin titizlikle yapılması, gerektiği takdirde evrak kontrol çizelgesinin oluşturulmasını tavsiye etmekteyiz. 

Av. Faruk BELHAN