GİRİŞ

Boşanma, yalnızca bir evliliğin sonlanması değildir; aynı zamanda taraflar için maddi, manevi ve sosyal sonuçlar doğuran ciddi bir hukukî süreçtir.

Bu süreci doğru yönetemeyen eşler, hak kayıpları yaşamakta, yıllar süren davalarla yıpranmakta ve çoğu zaman çocuklar açısından da olumsuz etkiler bırakmaktadır.

İster çekişmeli ister anlaşmalı olsun, boşanma sürecine girmeden önce bu alanda uzman avukatlar ile çalışmak kişinin süreci çok daha sağlıklı yönetmesini sağlar.

1. HANGİ TÜR BOŞANMA DAVASI AÇACAKSINIZ?

A) Anlaşmalı Boşanma (TMK m. 166)

Koşulları şunlardır:

- Evlilik en az 1 yıl sürmüş olmalı,

- Taraflar protokol hazırlayıp her konuda anlaşmalı olmalı (nafaka, mal paylaşımı, çocuk velayeti vb.),

- Taraflar duruşmaya birlikte katılmalı ve iradelerini beyan etmeli. Hakim de protokolü uygun bulmalıdır.

- Avantaj: 1 duruşmada boşanılır.

- Dezavantaj: Taraflardan biri cayarsa çekişmeliye döner.

B) Çekişmeli Boşanma (TMK m. 161-166 arası hükümler)

Eşlerden biri:

- Aldatma (zina),

- Şiddet – kötü muamele,

- Aile yükümlülüklerini yerine getirmeme,

- Terk,

- Akıl hastalığı gibi özel veya genel boşanma sebeplerine dayanarak dava açabilir.

- Süreç uzun ve yıpratıcı olabilir ama haklar daha kapsamlıdır.

- Delil çok önemlidir (tanık, mesaj, rapor vb.).

2. DAVA AÇMADAN ÖNCE NELERE DİKKAT ETMELİSİNİZ?

Delil Hazırlığı Yapılmalı

Özellikle çekişmeli boşanma düşünüldüğünde;

- WhatsApp/SMS kayıtları,

- Ses kayıtları (hukuka uygun olmalı),

- Tanık ifadeleri (akraba olmayan, olaylara doğrudan şahit kişiler tercih edilmeli),

- Fotoğraf, video, hastane ve kolluk kayıtları,

- Alkol – kumar – şiddet gibi olgular varsa buna dair evraklar

hazırlanmalıdır.

Çocuk Varsa Velayet Durumu Değerlendirilmeli

Velayet, çocuğun üstün yararı gözetilerek belirlenir.

Anneye veya babaya verilmesi otomatik değil, aşağıdakilere göre belirlenir:

- Kiminle daha çok vakit geçirdiği,

- Kim daha düzenli ve stabil yaşam sağlıyor,

- Kim çocuğun gelişimini daha iyi destekler

Velayet için en önemli delil: tanık + öğretmen/doktor raporu + sosyal inceleme raporlarıdır.

3. NAFAKA VE MAL PAYLAŞIMI

A) Nafaka Türleri

Tür

Ne zaman?

Kim alabilir?

Tedbir Nafakası

Dava süresince

Maddi durumu kötü olan eş

Yoksulluk Nafakası

Boşanma sonrası

Boşanmayla yoksulluğa düşecek eş

İştirak Nafakası

Çocuk varsa

Velayet verilmeyen eş tarafından ödenir

Yoksulluk nafakasında kusur oranı önemli:
Ağır kusurlu eş yoksulluk nafakası isteyemez.

B) Mal Paylaşımı Ne Zaman Yapılır?

Boşanma davasından ayrı olarak, mal rejiminin tasfiyesi davası açılır.
2002 sonrası edinilmiş mallar "edinilmiş mallara katılma rejimi"ne tabi olup, ortak paylaşım söz konusudur.

- Araç, konut, banka hesabı, işyeri… Hepsi davaya konu olabilir.

- Üzerine kayıtlı olmayan mallar için de ispat varsa paylaşım talep edilebilir.

4. EN SIK YAPILAN HATALAR

1. Elden para vermek / almak → Belge olmadan ispatı zor.

2. Anlık kararla alel acele protokol imzalamak → Sonradan geri dönüşü çok zor.

3. Tanık olarak sadece akrabaları yazmak → Hâkim taraflı yorumlayabilir.

4. Ses kaydı alırken hukuka aykırı yöntem kullanmak → Suç teşkil edebilir. Kamu davası ile karşılaşma riskini barındırır.

5. "Anlaşmalı boşanacağız" deyip güvenip dava açmak → Son anda karşı taraf fikir değiştirebilir.

5. SONUÇ

Boşanma davası, ciddi bir hukukî süreçtir.

Süreçte hem hak kaybına uğramamak hem de duygusal yıpranmayı azaltmak için, karar vermeden önce mutlaka bir avukata danışılmalı, belgeler dikkatle hazırlanmalı ve doğru stratejiyle hareket edilmelidir.

Av. Furkan ÖZBEK