8 FARKLI ADLİYE

Başkent’te 8 farklı adliyenin bulunduğunu ve yargı faaliyetlerinin yürütülmesindeki zorlukları dile getiren Avukat Hakları Grubu Ankara, UYAP’ın geliştirilmesinin zorunlu olduğu bildirdi.

UYAP sisteminde mevcut özelliklerin iyileştirilmesi ve yeni özellikler eklenmesi talebiyle Adalet Bakanlığı’na başvuruda bulunan AHG Ankara'dan yapılan açıklamada "Avukatların etkin ve hızlı şekilde yargı faaliyeti yürütebilmesi için taleplerimizin takipçisi olacağız. Çünkü biz Avukatların Avukatıyız" denildi.

İlgili dilekçe şöyle;

T.C.
ADALET BAKANLIĞINA

BAŞVURUCU : Avukat Hakları Grubu Ankara Adına;
Av. Aybüke UYMA

KONU : 1998 yılında çalışmalarına başlanmakla 2001 yılında birinci aşaması tamamlanarak günümüzde yargı birimlerinin tamamında her türlü yargısal ve idari faaliyetleri icra etmek maksadıyla kullanılmak üzere geliştirilmiş UYAP sisteminin kuruluş amacı gereği Avukat Bilgi Sisteminde (Avukat Portal kısmında) - BETA sürüm dahil olmak üzere - revizeler yapılması taleplerimizi havi başvurumuzun sunumudur.

AÇIKLAMALAR :

Anayasamızın 141. Maddesinin son fıkrasında yer alan “Davaların en az giderle ve mümkün olan süratle sonuçlandırılması, yargının görevidir.” hükmü gereği Bakanlığınızca vatandaşa sunulan hizmetin hızı, güvenilirliği ve performansı, bilişim teknolojilerinin ne kadar efektif kullanıldığı ile orantılı olduğu gözetilerek adalet hizmetlerinin en iyi şekilde yürütülmesi için, Yönetim Bilişim Sistemlerinin örneklerinden biri olan Ulusal Yargı Ağı Projesi (UYAP)’ın uygulamaya geçirilmesi kararı verilmiş olup 1998 yılında otomasyon çalışmalarına başlanmış, 1999 yılında Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı kurulmuş, 15/05/2001 tarih ve 4674 Sayılı Kanunun 7. maddesi ile eklenen 2992 Sayılı Kanunun 22/A maddesinde, Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığının görevleri belirtilmekle UYAP Bilişim Sistemi 2000 yılında iki aşamalı olarak başlatılmış bir proje olarak 2001 yılında Adalet Bakanlığı Merkez Birimlerinin otomasyonunu sağlayan UYAP I projesinin tamamlanmasının akabinde 2005 yılında adli ve idari yargı birimleri, adli tıplar, ceza tevkif evlerinin otomasyonunu kapsayan UYAP II de tamamlanarak faaliyete geçirilmiştir.

2005 yılından sonra 09/02/2006 tarihinde Uyap Uygulamaları konulu124 numaralı genelge gereği Ulusal Yargı Ağı Projesi (UYAP) ile yargı birimlerinde, merkez ve taşra teşkilatında, bağlı ve ilgili kuruluşlarında adalet hizmetlerinin daha etkin ve verimli şekilde yürütülmesi, iş süreçlerinin hızlandırılmasını, elektronik arşivin oluşturulmasının amaçlandığı belirtilerek UYAP sisteminin kurulması, sürecinin hızlandırılması, sistemin çalışanlara öğretilmesi, hedeflerin anlatılması, fiziki çalışma ortamlarının UYAP uygulamalarını kolaylaştıracak şekilde hazırlanması ile UYAP sisteminin hayata geçirilmesi maksadıyla diğer her türlü iş ve işlemin yürütülmesi gerektiğine vurgu yapılmak suretiyle UYAP sisteminin kullanılmaya başlanması aşamasına geçilmiştir.

Devam eden süreçte de sistemin geliştirilmesi, iyileştirilmesi ve aktifleştirilmesi için girişimlerde bulunulmuş olup bugün için UYAP sistemi avukatlar, vatandaşlar, yargı birimleri, arabulucu ve bilirkişiler ile sair yargı mensupları tarafından aktif bir şekilde kullanılmaktadır. Bu kapsamda avukatlar olarak tarafımızca da her türlü dava ve icra dosyalarının takibi, evrak gönderimi, dava ve dosya açılışı, vekalet sunumu gibi iş ve işlemler de UYAP sistemi üzerinden yapılmaktadır.

UYAP sisteminin fiziki ortamda yürütülen iş ve işlemlerin daha pratik ve hızlı bir şekilde icra edilebilmesi amacıyla kullanılıyor olduğu gözetilerek mevcuttaki Avukat Bilgi Sisteminin ihtiyacı karşılamaması nedeniyle belirli periyotlarla yapılan UYAP güncellemeleri esnasında aşağıda bilahare detayları verilecek olan iyileştirilmelerin yapılması suretiyle fiziki ortamda bir avukat tarafından yapılabilmekle birlikte UYAP sistemi üzerinden yapılamayan iş ve işlemlerin entegrasyonunun sağlanması, daha sonradan geliştirilen BETA sürümünün de tespit edilen eksiklikler gereği revize edilerek sistemin amacına hizmet edebilmesi için idarenize başvuruda bulunma zorunluluğumuz hasıl olmuştur. Şöyle ki;

1. EVRAK GÖNDERME SEKMELERİNİN YETERSİZLİĞİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALARIMIZVE TALEPLERİMİZ.

Avukat Bilgi Sisteminde Dosya Sorgulama İşlemleri Kısmındaki "Dosya Sorgula" butonu aracılığıyla UYAP vekil kaydımızın yapıldığı, Ceza, Hukuk, İdare, İcra, Arabuluculuk, CBS ve Satış Memurluğu dosyalarımızın sorgularını yapabilmekte, bunun kullanılması aracılığıyla da evrak gönderme ile dosya türüne göre değişmek suretiyle para ödeme, taraf bilgisi sorgulama gibi işlemleri yapabilmekteyiz.

Ancak özellikle CBS dosya sorgulama kısmındaki işleyiş mevcuttaki ihtiyacımızı karşılamamaktadır. Zira Ceza ve Hukuk dosyalarından farklı olarak CBS Dosya sorgulama kısmında bir dosya için yalnızca "Evrak" , "Evrak Gönderme" ve "Ödeme" sekmeleri yer almakta olup "Evrak" kısmı tarafımızca dosya görüntüleme talebinin atılmasını müteakip ilgili Savcının onaylanması ile kullanılabilmekte; Evrak Gönderme kısmı da yalnızca "Avukatın Soruşturma Dosyasını İnceleme Talebi (Portal)" , "DAE kararına itiraz dilekçesi" , "İdari Yaptırım Kararına İtiraz Dilekçesi" ve "KYOK kararına itiraz dilekçesi" başlıkları ile sınırlandırılmış vaziyette kullanılmaktadır. Ancak tarafımızca dosyaya delil sunulmak istenmesi yahut örneğin "müvekkilin ifadesinin alınması için değişen adresi gereği ... Emniyet Müdürlüğüne / ... Karakoluna müzekkere yazılması" gibi soruşturmanın akıbetine ilişkin beyanlar ve talepler ileri sürülmek istenmesi halinde evrak gönderimi yapılamamaktadır. Nitekim bu neviden bir talebi yahut dilekçeyi dosya içerisine göndermek için yukarıda sayılan seçeneklerden başka bir alternatif bulunmadığı gibi "DAE kararına itiraz dilekçesi" , "İdari Yaptırım Kararına İtiraz Dilekçesi" ve "KYOK kararına itiraz dilekçesi" başlıkları ile sıralanmış seçeneklerden birinin seçilerek evrak gönderilmek istenmesi halinde de "Dosyada bu karar türüne ait evrak bulunmamaktadır" denilmekle evrak gönderimi talebimiz otomatik olarak reddedilmektedir. Dolayısıyla tarafımızca mecburen "Avukatın Soruşturma Dosyasını İnceleme Talebi (Portal)" seçeneği ile sair dilekçelerimiz dosya arasına gönderilmektedir. Böyle bir durumda da dosyanın avukat tarafından incelenmesine yönelik talebin değerlendirilmesi de UYAP sisteminde yalnızca savcı ekranına düştüğünden esas itibariyle dosya görüntüleme talebinden başka bir dilekçe göndermiş olmamız nedeniyle gönderilen evrakın dosya arasına alınmama, savcı kalemi önüne gelmeme, talebe yönelik işlem yapılmama gibi sorunlarla karşılaşmamız söz konusu olmaktadır.

Bu kapsamda her ne kadar soruşturma evresi CMK m.160 vd maddeleri gereği yetkili dosya savcısı tarafından re'sen hareket edilmekle yürütülmekte ise de avukatın da taraf vekil sıfatı fark etmeksizin adil yargılanma hakkı kapsamında yargının sac ayaklarından biri olarak her türlü belge ve bilgiyi sunma, talep etme hakkının da mevcut olduğu gözetilerek re'sen icra edilen soruşturmaya katkısının kaçınılmazlığı gereği; CBS Dosya Sorgulama kısmının "Evrak Gönderme" başlıklı sekmesine mağduriyetlerin giderilmesi ve fiziki ortam ile uyumun sağlanarak UYAP sisteminin hedeflenen pratikliğinin gerçekleştirilmesi amacıyla; "Talep Evrakı", "Delil Dilekçesi" , "Adres Bildirim Dilekçesi", "Bilirkişi İtiraz Dilekçesi" , "Bilirkişi Raporuna İtiraz Dilekçesi" , "Savunma Dilekçesi" , "Tutuklama Kararına İtiraz Dilekçesi" , "Tutukluluk Halinin Devamı Kararına İtiraz Dilekçesi" , "Şikayetçi Beyanı" , "Tanık Listesi" , "Tefrik Dilekçesi" , "Vekillikten Çekilme Dilekçesi", "Şikayetten Feragat Dilekçesi" , "Soruşturmanın Yenilenmesi Talebi" ve "Yeni Delil Bildirimi" seçeneklerinin de eklenmesini talep ederiz.

Bunlarla birlikte benzer şekilde Ceza Dosyası Sorgulama kısmındaki işleyiş de mevcuttaki ihtiyacımızı karşılayamamaktadır. Ceza Dosyası Görüntüleme Kısmında "Taraf Bilgileri" , "Evrak", "Safahat", "Evrak Gönderme" , "Ödeme" , "Tah./Red. Bilgileri" sekmeleri yer almakta ise de "Evrak Gönderme" sekmesinde Hukuk dosyaları evrak gönderme sekmesinden farklı ve eksik olarak mahkemenin kararlarına yönelik itirazlara konu dilekçelerin gönderilebileceği evrak türü seçenekleri yer almaktadır. Bu durumda tarafımızca örneğin tekemmül etmiş bir dosyanın kesinleşmesi halinde gerekli kesinleştirme işlemlerinin yapılması, kesinleşme şerhinin tanzim edilmekle UYAP sistemine yüklenmesi, dosyanın infaza gönderilmesi gibi yargı sürecinin hızlandırılmasına yönelik olarak taleplerimizi içeren bir dilekçenin "Talep Evrakı" adı altında gönderilmesi mümkün olmamaktadır. UYAP sisteminin pratik kolaylık sağlanması maksadıyla kullanıyor olması nedeniyle esasen evrakın hangi seçenek ile gönderildiğinin bir önemi bulunmamakta ise de yargı yükü gereği yoğunluk esnasında tarafımızca basit bir talep evrakının örneğin "tutukluluk halinin devamı kararına itiraz dilekçesi" adı altında gönderilmesi halinde dosyada tutukluluk hali bulunmadığı düşünülerek dilekçenin incelenmeksizin sehven gönderilmiş olabileceği ihtimali ile işleme alınmaması söz konusu olabilmektedir.

Bu kapsamda taleplerimizin, derdest bir dosyada celse arasında halledilmekle yargılama sürecinin hızlandırılması maksadıyla ileri sürdüğümüz beyanlarımızın tam ve gereği gibi, tereddüte mahal vermeyecek şekilde işleme alınabilmesi adına yine taraf sıfatı fark etmeksizin temsil ettiğimiz müvekkilin adil yargılanma hakkına zeval gelmemesi için Ceza Dosya Sorgulama kısmının "Evrak Gönderme" başlıklı sekmesine mağduriyetlerin giderilmesi ve fiziki ortam ile uyumun sağlanarak UYAP sisteminin hedeflenen pratikliğinin gerçekleştirilmesi amacıyla; "Talep Evrakı" , "Beyan Dilekçesi" , "Ek Karar Talep" seçeneklerinin de eklenmesini talep ederiz.

2. SAFAHAT SORGULAMA SEKMESİNİN YETERSİZLİĞİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALARIMIZVE TALEPLERİMİZ

Yine Avukat Bilgi Sisteminde Dosya Sorgulama İşlemleri Kısmındaki "Dosya Sorgula" butonu aracılığıyla UYAP vekil kaydımızın yapıldığı, Ceza, Hukuk, İdare, İcra, Arabuluculuk, CBS ve Satış Memurluğu dosyalarımızın sorgularını yapabilmekte, sorguladığımız dosyalardan yerel mahkeme olarak hukuk ve ceza dosyalarının içerisinde bulunan "Safahat" başlığında kaydedilen veriler gereği de dosya kapsamında yapılan işlemlerin takibi an ve an takip etme şansımız olmakta; hatta bu sorgunun yapılması için özellikle dosya arasında girilmesine gerek duyulmamakta, portalda yer alan Dosya Sorgulama İşlemleri başlığı altındaki "Dosya İşlemleri" kısmından belirli tarih aralıkları ve/ veya işlem türü açıklaması seçmek suretiyle dosyaların akıbetine ilişkin bilgi sahibi olmak imkanımızın bulunmaktadır.

Ancak işbu safahat sorgu ekranı yalnızca ilk derece ceza ve hukuk dosyalarında bulunmakta olup Bölge Adliye Mahkemesi dosyalarında, idare mahkemesi dosyalarında ve arabuluculuk ile cbs dosyalarında bulunmamaktadır. Bilindiği üzere günümüzde yargının yükü gereği dosya arasında giren ve taraflara tebliğ edilmesi gereken evraklar, dosya arasına alındığı gün tebliğ edilmemekte yahut işleme alınmamaktadır. Örneğin bir bölge adliye mahkemesi kararı UYAP sistemine yüklendiği günden aylar sonra taraflara tebliğ edilmekle işleme alınmaktadır. Tarafımızca da her bir dosyanın takibi her bir dosyanın içerisine ayrı ayrı girilmek suretiyle yapılamayacağından; yargının da yükünü hafifletmek, vatandaşın da adil yargılanma hakkı kapsamında kalan makul sürede yargılanma hakkını gözetmek maksadıyla Safahat sorgu verilerinin yer aldığı ekranın kullanılması suretiyle dosyaların daha kolay bir şekilde takibinin yapılması, dosya işlemlerinden tam ve zamanında gerektiği gibi haberimizin olması adına her bir dosya türü bakımından Safahat sorgu ekranının UYAP Avukat Bilgi Sistemine entegre edilmesi gerekmektedir.

3. UYAP PORTAL VE UYAP BETA ARAYÜZLERİNİN GENEL KULLANIMLARINA İLİŞKİN TESPİT EDİLEN EKSİKLİKLER VE KONUYA İLİŞKİN TALEPLERİMİZ

Tarafımızca Avukat Portal ve BETA sürümleri özelinde yapılan incelemeler neticesinde belirli sekmelere ve evrak gönderim hususlarına ilişkin olarak eksikliklerin yanında ayrıca yazılımın kullanım amacını noksan hale getiren birden fazla eksiklik tespit edilmiş olup tespit edilen, değiştirilmesinin ve/veya eklenmesinin meslektaşlarımız için faydalı olacağını düşündüğümüz hususları aşağıda maddeler halinde sıralıyoruz:

1. "Seri Dava" açılmak istenmesi durumunda meslektaşlarımız UYAP üzerinden seri dava açamaması,

2. Meslektaşlarımızın vasi olarak atandığı dosyalarda UYAP kaydı bulunmasına rağmen portal üzerinden atanmış oldukları dosyaların görünmemesi ve bu nedenle duruşma takibinin de yapılamaması,

3. "Vekil IBAN Kullan" seçeneğinde vekil ıbanının tespit edilemiyor olması,

4. Portal üzerinden gönderilen belgelere "ek belge" ekleme sayısının yetersiz olması (Beta bakımından 6 ek evrak eklemek mümkün ise de yazılı yargılama usulünün görüldüğü hukuk dosyaları ve savunma hakkının hayati önem taşıdığı Ağır Ceza dosyaları bakımından yetersiz olup ek evrak sınırının olmaması faydalı görünmektedir)

5. Tek bir belgenin boyutunun mevcut mb boyutu üzerinde yetersiz kalması (ek evrak ekleme sınırının olması nedeniyle genellikle evraklar birleştirilmekte ve boyutları da ne yazık ki artmaktadır. Evrak gönderirken hem mb boyutuna hem de ek evrak boyutuna takılmak hareket alınımızı kısıtlamaktadır.)

6. Eklere video ve ses kaydı gibi sair delillerin eklenememesi (görsel ve belge niteliğindeki delillerin/ evrakların uyap sisteminden gönderilmesi mümkün iken video ve ses kaydı gibi delillerin gönderilememesi, bu delillerin fiziken sunulması mecburiyetini doğurmakta olup yine uyap sisteminin amacının dışına çıkılmasına sebep olmaktadır.)

7. Celse uygulaması üzerinden dosyaya avans ya da harç yatırma imkanının olmaması (cep telefonu da esas itibariyle bir bilgisayar olup i3 işlemcili bir diz üstü bilgisayar kadar bile avukat portala erişim sağlayamıyor olması amaca hizmet etmekten uzak düşmektedir. Celse uygulamasının da geliştirilmesi önem arz etmektedir.)

8. E devlet üzerinden celse uygulamasının sürekli kullanım durumunda ya da daha az aktif olunan aralıklı günlerde kullanılmasına rağmen her iki durumda da hata verip uygulamadan düşmesi ve mobil imza kullanmayan meslektaşların anlık olarak çalışmalarının sekteye uğraması,

9. Anayasa Mahkemesi'ne Bireysel Başvuru yapılamaması,

10. Yargıtay'da bulunan dosyalara dilekçe sunulamaması, ( Yargıtay'a uyap üzerinden ilk derece mahkemesi aracılığıyla yahut Bölge Adliye Mahkemesi aracılığıyla evrak gönderilebilmekte olup ilgili Bölge Adliye Mahkemesi kalemi ile Yargıtay ilgili dairenin ilgili memurunun fazladan yazışma yapmasına dahi sebep olunarak pratiklikten uzak süreçler takip edilmektedir.)

11. Cumhuriyet Başsavcılığı dosyalarında sorguların yapılamaması, (Gizlilik kararı olmayan, dosya görüntüleme taleplerinin atılabildiği ve kabul gördüğü her dosya bakımından taraf, safahat ve diğer sorguların yapılabilmesi gerekmektedir. Zira aksi halde tüm hususların fiziken adliyeden sorgulanması mecburiyeti doğmakta olup pratik hareket etmenin önüne geçmektedir.)

12. İcra takip dosyalarında portal üzerinden gönderilecek taleplerde şablon dışında ekleme yapılamaması ve bu durumda talep evrakının gönderilememesi, ( Hacizli malın yakalanarak satış talebini isterken yakalama şerhi işlenmesini, kıymet takdiri yapılmasını, kıymet takdiri yapıldıktan sonra satışa çıkartılmasını şeklinde bir talep evrakı portalda olmadığı için icra müdürlükleri sadece satış ya da yakalama taleplerini kabul etmemekte olup bu tarz talepleri eski ekrandan göndermemiz gerekmektedir. Bu hususta üç talebin de tek talep evrakında olduğu bir dilekçe olması elzemdir. İİK 89/2'nin TK .21/2 talebini portaldan atarken hazır talep evrakında yazılı metin anlatım bozukluğu içermekte olup icra müdürleri tarafından yanlış anlaşılmaktadır, bu sebeple birçok meslektaşın tebligat talepleri geç yerine getirilmektedir. Bu hususta anlatım bozukluğunun giderilmesi elzemdir. Tüzel kişiliklerin banka hesaplarının gözükmemesi. Borçlu bilgileri ekranında sorgulama yaparken SGK sisteminde yaşanan hatalar.)

13. Duruşma hatırlatma ya da süre hatırlatıcı gibi özelliklerin UETS ile entegre edilmemiş olması,

14.Duruşma zaptının ya da gerekçeli kararın UYAP'a kaydedilmesi sonrasında ekranda uyarı verilmemesi,

15. Uyap evrak gönderme ekranında "Tahsis dilekçesi" seçeneğinin olmaması,

16. İcra takip dosyalarında tebligat talepleri gönderilirken "avansı kullan" seçeneğinin kaldırılmış olması,

17. Kapalı olan icra takip dosyalarına "yenileme talebi" gönderilememesi,

18. Portal uygulamasının kısa sürede devre dışı kalması,

19. Ceza dosyalarında evrak türü seçeneğinin sınırlı sayıda olması,

20. Dosya işlemlerindeki safahat kısmının önceki uygulamaya göre sınırlandırılmış olması,

21. UYAP üzerinden gönderilen bazı evrakların iş emri numarası olmasına rağmen sistemde kayıplar yaşanması ve meslektaşların iş emri numarası almak zorunda bırakılmaları nedeniyle sistemin bu noktada iyileştirilmesi ve ilgili dosya katip veya yazı işleri müdürünün ekranına düştüğü ve açıldığı durumların safahat kaydında meslektaşlardan tarafından da görünür olmasının sağlanması,

22. Önceki sürümde yer alan UYAP Portal üzerinde yapılan değişikliklerin tüm meslektaşlarımızın uyarıyı göreceği şekilde uygulama açılmadan yapılan uyarının kaldırılması nedeniyle meslektaşlarımızın yapılan değişikliklerden haberdar değildir. Bu uyarı uygulaması halinin hem eski sürümde hem de BETA sürümünde yer almaması,

23. Dosya içeriğindeki evrakların BETA sürümde kategorize edilmemiş olması, (A-Z sıralaması ile kategorize halde aranan evrakın bulunması mümkün iken BETA sürümde dosya içeriğindeki evraklar bir bütün halinde kronolojik sıralamayla incelenebilmektedir. Böylece çok eski tarihli bir evrakın bulunması aşamasında zorluklar yaşanmaktadır. Ayrıca sonradan vekalet sunulan dosyaların oluşturulması aşamasında da BETA sürümü ilgili kategorize seçeneğinin mevcut olmaması nedeniyle pratik zorluklara neden olmaktadır.)

Yukarıda tarafımızca uyap portal ve Beta sürümde tespit edilen bir kısım eksikliklere yer verilmiştir. UYAP Portal'ın amacına hizmet etmesi için belirtilen eksikliklerin tamamlanması, değiştirilmesi ve eklenmesi suretiyle her iki sürümün de iyileştirilmesini, akıbet hakkında tarafımıza bilgi verilmesini talep ederiz.

NETİCE-İ TALEP : Yukarıda izah edilen nedenlerle birlikte ilgili biriminizce re'sen tespit edilecek hususlar doğrultusunda:

1. Başvurumuzun KABULÜNE,

2. Bildirilen eksikliklerin TESPİTİNE, ilgili iyileştirmelerin ve revizelerin YAPILMASINA,

Karar verilmesini saygılarımızla talep ederiz.
Başvurucu AHG Ankara adına
Av. Aybüke UYMA