BAĞDAT (AA) - HAYDAR HADİ - Irak federal yönetimi 2018 yılı bütçesinde, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nin (IKBY) payının yüzde 17'den yüzde 12'ye düşürülmesi, Bağdat ile Erbil arasında var olan krizi daha derinleştirdi.
Irak Başbakanı Haydar el-İbadi, Bakanlar Kurulunun onayını da aldığı ülkenin bu yılki bütçesinde IKBY'ye yıllardır verilen yüzde 17'lik bütçe payını yüzde 12,6'ya düşürdü.
İbadi'nin bu hamlesi, Bağdat'ta mecliste bulunan Kürt grupların büyük tepkisine neden oldu. Kürt milletvekilleri, bütçenin bu şekilde meclisten geçirilmesine "evet" diyemeyeceklerini ifade ediyor.
Kürt milletvekilleri, Başbakan İbadi ile geçen günlerde 2 defa görüşse de kendileri açısından somut bir sonuçla toplantı masasından ayrılamadı.
- "Bütçe payı en önemli anlaşmazlık konusu"
Kürt milletvekili ve Meclis Maliye Komitesi üyesi Serhat Ahmet, konuyla ilgili AA muhabirine yaptığı açıklamada, "Başbakan İbadi ile yaptığımız görüşmelerde bütçe payımızın düşürülmesine itiraz ettik. IKBY'nin de diğer kentlerdeki gibi bütçe payının nüfus yoğunluğuna göre hesaplanmasını istedik." dedi.
Ahmet, Bakanlar Kurulunun, itiraz üzerine yüzde 12,6'lık payı lağvettiğini ve IKBY için hiçbir bütçe rakamı yazmadığını anlatarak," Kürt milletvekilleri olarak bu durumu kabul etmeyeceğiz ve bütçe yasa tasarısı oylamasına da "evet" demeyeceğiz." dedi.
Kürt milletvekili Abdulaziz Hasan da "Yüzde 12,6 bütçe payı bizi üzdü. Bu, Bağdat hükümetiyle aramızdaki en temel anlaşmazlık konusudur." diye konuştu.
"İbadi ile görüşmemizde hiçbir sonuca ulaşamadık" diyen Hasan, şunları söyledi:
"IKBY Maliye Bakanlığı memur maaşlarını iyi niyet göstererek ödemesini rica ettik onu da kabul etmedi. Başbakanın bu konuyu seçime yatırım olarak seçimler sonrasına erteleme niyeti olduğunu düşünüyoruz. "
- "İbadi, yüzde 17'ye geri dönülmesini istemiyor"
İbadi'nin siyasi danışmanı İhsan Şammari, "Başbakan İbadi, Irak federal bütçesinde yüzde 17'lik bütçe payına geri dönülmesini istemiyor." dedi.
Şammari, sözlerini şöyle sürdürdü:
"İbadi, petrol üreten güney kentlerinin milletvekilleri ve DEAŞ'tan kurtarılan bölgelerin milletvekilleriyle (Sünni) bütçeyle ilgili ihtilaflı konular üzerinde anlaştı. Anlaşmazlık yaşanan grup Kürtlerdir. Meclis büyük baskı altında. Dolayısıyla gelecek günlerde bütçe yasa tasarısı meclisten geçecek."
- "Kürdistan" yerine "Irak'ın kuzey kentleri" ibaresi
Bunun yanı sıra Irak 2018 bütçe tasarısında, geçmiş yılların aksine "Kürdistan bölgesi" ibaresi yerine "Irak'ın kuzey kentleri" ibaresinin yazılması Erbil'i kızdırdı.
Kürt milletvekili Ariz Abdullah, IKBY'nin bu yılki bütçe payının oradaki ihtiyaçları karşılamadığını savunarak, "Bütçeden Halepçe kenti için tek bir kuruş dahi tahsis edilmedi. Bütçe tasarısında "Kürdistan bölgesi" yerine "Irak'ın kuzey kentleri" ibaresine de karşıyız. Irak Kürdistan'ı federal Irak devleti içerisinde bağımsız bir yapıdır." ifadelerini kullandı.
Bir diğer Kürt milletvekili Fernezde Zebari de İbadi ile bütçeye yaptıkları itirazı 2 defa görüşüp masaya yatırmalarına rağmen, anlaşmazlıkların sürdüğünü ifade ederek, "İbadi'nin tutumu net değil ve arada güvensizlik söz konusu. Bunun için güçlü bir güven ve mutabakata ihtiyaç var." diye kouştu.
- "Şii koalisyonu IKBY bütçe payının yüzde 12 kalmasını istiyor"
Öte yandan, 325 sandalyeli Irak meclisinde 180 koltuğa sahip Şii Ulusal Koalisyonu ise IKBY'ye ayrılan yüzde 12,6'lık bütçe payından memnun.
Koalisyona üye milletvekili Muhammed Sayhud, "Irak'ın kuzey bölgesi, federal yönetimin diğer kentlerin aldığı bütçe payından fazlasını almamalı. IKBY'nin yıllardır aldığı yüzde 17'lik bütçe payı yasal değil, siyasi çıkar anlaşmasıydı." değerlendirmesinde bulundu.
Irak'ın 2018 bütçesi yaklaşık 91 milyar dolar olarak belirlendi. Söz konusu bütçedeki açık oranı ise yaklaşık 19 milyar dolar. Bütçede, günlük 3 milyon 800 bin varil petrol ihracatına karar verildi.
Sünni gruplarla Basra kenti milletvekillerinin de itirazlarını dile getirdiği bütçenin, meclisten, hazır bulunan milletvekillerinin salt çoğunluğunun oyuyla geçmesi bekleniyor.
Kürt ittifakı milletvekilleri, bütçe görüşmelerinin yer aldığı oturumları boykot etme kararını sürdürüyor.
