Hükümlü nakli talebi ile, Türkiye’de hüküm giymiş olan yabancı bir devlet vatandaşı, cezasını kendi ülke infaz kurumlarında çekmeye devam etmeyi isteyebildiği gibi; yabancı ülkede hüküm giymiş bir Türk vatandaşı da cezasını Türkiye’de tamamlamayı talep edebilir.
Yabancı devlet mahkemeleri tarafından hakkında mahkûmiyet kararı verilen ve ceza infaz kurumunda bulunan hükümlü, 6706 sayılı Cezaî Konularda Uluslararası Adlî İş Birliği Kanunu’nun 30. maddesinin 1. fıkrasında yer alan şartların birlikte sağlanması halinde, bakiye hürriyeti bağlayıcı cezasının infazı amacıyla Türkiye nakledilebilir. Öncelikli olarak hükümlünün Türk vatandaşı olması veya Türkiye ile güçlü sosyal bağlarının bulunması, hükümlünün veya kanunî temsilcisinin nakle rıza göstermesi, gerekmektedir. Ayrıca, hükümlü hakkında verilmiş olan mahkûmiyet kararının kesinleşmiş olmalı, mahkûmiyet kararına konu fiil Türk hukukuna göre suç teşkil etmeli ve merkezî makamlarca aksi kararlaştırılmadıkça, talep tarihinde hükümlünün ceza infaz kurumunda infazı gereken en az altı ay hapis cezasının bulunmalıdır.
Hükümlünün Türkiye’ye naklini talep etmesi üzerine, ilgili yabancı devlet makamından, mahkûmiyet kararının onaylı sureti, hükme esas alınan kanun madde metinleri, hükümlünün veya kanunî temsilcisinin nakle rıza gösterdiğine dair belge, infazı gereken cezayı gösteren belge ile gerekli görüldüğü takdirde hükümlünün sağlık durumunu gösteren tıbbî raporlar ve hastalığı varsa tedavisine ilişkin tavsiyeleri içeren belgelerin iletilmesi talep edilmektedir
Ülkemizle KKTC arasında hükümlü nakli işlemleri 13/02/1989 tarih ve 20079 sayılı Resmî Gazete’deyayımlanan “Türkiye Cumhuriyeti ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Arasında Hukuki, Ticari ve Cezai Konularda Adli Yardımlaşma, Tanıma ve Tenfiz, Suçluların Geri Verilmesi ve Hükümlülerin Nakli Sözleşmesi”ne göre yerine getirilmektedir. Hükümlü nakli sürecinde, KKTC’den Ülkemize iletilen müddetnamelerin incelenmesinden, KKTC’nin Türk infaz rejiminden farklı bir infaz sistemine sahip olduğu anlaşılmaktadır. KKTC Ceza Muhakemesi Yasası’nın 155. faslında “Hapis Cezasının Başlaması” başlığı altında düzenlenen 117. maddesinde: “Bu maddenin (2)’nci fıkrası kurallarına bağlı kalmak koşuluyla hapis cezası, açıklandığı gün başlar ve açıklandığı günün tümünü de içerir.Ancak cezaevinde geçirilen tutukluluk süreleri mahkemece verilen hapislik cezasından düşürülür. (2) Halen bir hapis cezasına mahkum edilmiş olan bir kişiye verilmiş olan yeni bir hapis cezası, Mahkeme başka şekilde emir vermedikçe ilk cezanın sona ereceği tarihten başlar.” hükmü yer almaktadır.
KKTC Ceza Muhakemesi Yasası’nın 117. maddesi uyarınca; yargı kararlarında “birlikte çekilecektir” ifadesi bulunması halinde, cezalardan en ağır olanı infaz edilmekte ve diğer cezalar onun içerisinde erimektedir. Ancak, kararda açıkça “birlikte çekilecektir” ifadesi yoksa, var olan cezalar birbirine eklenerek çekilmektedir. Örneğin, mahkemece sanığın işlediği bir suç sebebiyle 5 yıl, diğer suç sebebiyle 2 yıl hapis cezası ile cezalandırılmasına hükmedilmiş ve kararda “birlikte çekilecektir” ifadesi yer almışsa, bu durumda cezanın yalnızca 5 yılı infaz edilmektedir. Bununla birlikte, kararda açıkça “birlikte çekilecektir” ibaresi yoksa ceza toplam 7 yıl olarak infaz edilmektedir. Bu hususa, hâkim sanığın durumuna göre karar vermektedir.
Kararda “ceza bugünden infaz edilmeye başlayacaktır” ifadesinin yer alması halinde, tutuklu olarak yargılanan sanığın tutukluluk süresi göz önüne alınmaksızın, infaz edilecek ceza miktarı hesaplanmaktadır. Örneğin, 1 yıldır tutuklu bulunduğu dava sonucunda verilen kararla sanığın 10 yıl hapis cezasına çarptırılmış olması halinde, kararda açıkça “ceza bugünden infaz edilmeye başlayacaktır” ifadesi yer alıyorsa, şahsın tutukluluk süresi mahsup edilmeksizin kararın verildiği tarihten itibaren 10 yıllık infaz süresi başlayacaktır. Aynı durum istinaf mahkemesince verilen kararlar için de geçerlidir.
Hükümlünün talebi ile başlayan hükümlü nakli süreci KKTC ile iki taraflı sözleşmemiz dâhilinde yürütülmekte, KKTC adlî makamlarınca düzenlenen müddetnameler KKTC yasaları gereği verilen örneklerdeki gibi yorumlanıp uygulanmaktadır.
Zeynep Fulya DAŞKIN
Uzman Yardımcısı
....
ORDER OF COMMITTALREGARDING THE TRANSFER OFCONVICTS FROM TRNC
Transfer of convicts means sending the convict to another State (Executing State) to serve the total or remaining amount of penalty served by the convict in the State (Judgment State) where s/he was convicted.
Upon the request to transfer the convict, a foreign citizen who was convicted in Turkey may request to serve the remaining punishment in the penal institutions in the country of his/her own. On the other hand, a Turkish national convicted in another country may demand to serve the remaining penalty in Turkey.
Provided that all conditions laid down in the first paragraph of Article 30 of the Law on International Judicial Cooperation in Criminal Matters No. 6706 are met, the person convicted by foreign country courts and residing in the penal institution may be transferred to Turkey for the execution of the remaining penalty. In that case, the convict must be a Turkish national or have strong social links with Turkey, also the convict or the legal counsel must give consent to the transfer. Moreover, the conviction must have been finalized, the action for which the conviction is rendered must constitute a crime in Turkish law and unless decided otherwise by the central authorities, the convict must have a remaining prison term of at least six months, on the date of the request.
If the convict demands to be transferred to Turkey, the relevant foreign country authorities are requested to submit the certified copy of the conviction decision, law provisions forming the basis for the conviction, document certifying the consent of the convict or legal representative to the transfer, the document of penalty to be imposed, when necessary, medical reports on the medical status of the convict and the treatment consultation are required, if the convict has had an illness.
Transfer of Convicts between Turkish Republic of Northern Cyprus and our country shall be enforced pursuant to “the Convention between the Republic of Turkey and Turkish Republic of Northern Cyprus on Judicial Cooperation in Legal, Commercial and Criminal Matters, Recognition and Enforcement, Extradition of Criminals and Transfer of Convicts” which was promulgated in the Official Gazette dated 13/02/1989 and No. 20079.
As regard to the documents of prison terms submitted from the Turkish Republic of Northern Cyprus, Turkish Republic of Northern Cyprus is subject to a different execution regime from that of the Turkish law. Under Chapter 155, Article 117 titled “Beginning of Imprisonment” of the Criminal Procedure Code of Turkish Republic of Northern Cyprus, it is stipulated that “117.(1) Provided that the rules under the paragraph (2) of this Article are observed, the imprisonment shall commence on the date of announcement and include the date of announcement. However, the detention periods served in prison shall be reduced from the imprisonment ruled by the court. (2) In the event that a new imprisonment was ruled against a person who has already been sentenced to imprisonment, new imprisonment shall commence on the date of termination of the imprisonment, unless the Court rules otherwise.”
Pursuant to Article 117 of the Criminal Procedure Code of Turkish Republic of Northern Cyprus, if the judicial decision says that the penalties shall be enforced “as a whole”, the most severe punishment shall be enforced and other penalties will be engulfed in that punishment. On the contrary, if there is no statement that the punishment shall be enforced “as a whole”, the existing punishment shall be enforced by adding up. For instance, in case the accused person is sentenced to 5 years of imprisonment for a crime and 2 years for another, if the decision rules that the punishment shall be “enforced as a whole”, only 5 years of imprisonment shall be enforced. If “enforced as a whole” is not mentioned in the decision, the imprisonment shall be enforced for 7 years in total. The judge shall decide on this matter depending on the condition of the accused person.
If the decision indicated that “the punishment shall be enforced as of today”, the amount of punishment of the detained pending trial is calculated regardless of the detention period. For instance, suppose that an accused person has been a detainee for a year, if the decision at the end of the case rules imprisonment of 10 years and “the punishment shall be enforced as of today” is mentioned,10 years of imprisonment shall start from the date of decision regardless of the detention period.
The transfer of convicts initiated by the convict’s request is subject to the bilateral convention signed between Turkey and Turkish Republic of Northern Cyprus. The documents of prison term drafted by the judicial authorities of Turkish Republic of Northern Cyprus shall be interpreted and enforced in accordance with the laws of Turkish Republic of Northern Cyprus as below.
Zeynep Fulya DAŞKIN
Assistant Expert
*Uluslararası Hukuk Bülteni'nin 16. sayısından alınmıştır.
