BAŞVURU NUMARASI: 37646/13

KARAR TARİHİ: 25 Ocak 2019

TARAFLAR: Fransız Cumhuriyeti ve Roger Delecolle&M.S.

OLAY: 1937 yılında Paris'te doğan Roger Delecolle hakkında 23 Haziran 2009 tarihinde beş yıllık koruyucu gözetim kararı verilmiştir. Roger Delecolle koruyucu gözetim süresinin iki yıla indirilmesi talebiyle Paris Bölge Mahkemesi'ne başvurmuş ve talebi reddedilmiştir. Doktor R. tarafından hazırlanan raporda Roger Dellecolle'ün hafif bilişsel bozukluklarının olduğu belirtilmiştir.

Roger Delecolle, M.S. ile evlenmek istemiştir ancak hâkim, ikilinin birbirini birkaç aydır tanıması sebebiyle bu evliliğe izin vermemiştir. Hâkim, 21 Aralık 2009 tarihinde sosyal bir soruşturma talimatı vermiş ve UDAF'ı görevlendirmiştir. Bu karara tepki gösteren Roger Delecolle, Paris Temyiz Mahkemesi'ne başvurmuş ve itirazı reddedilmiştir.

Roger Delecolle, davayı son olarak Yargıtay'a taşımıştır. Yargıtay, 5 Aralık 2012 tarihinde Roger Delecolle'ün hukuk davalarına ilişkin itirazını reddetmiştir.

Roger Delecolle, 5 Haziran 2013 tarihinde Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne başvurmuş ve 4 Şubat 2016 tarihinde vefat etmiştir. Roger Dellecolle'ün evlenmek istediği M.S. 6 Eylül 2016 tarihinde davayı sürdüreceğini bildirmiştir.

HÜKÜMETİN İDDİASI: Roger Delecolle farklı dönemlerde çeşitli sağlık testlerinden geçirilmiş ve bilişsel bozukluklar tespit edilmiştir. 23 Haziran 2009 tarihinde beş yıllık koruyucu gözetim kararı verilmiş ve karar defalarca onanmıştır. Bu sebeple Roger Delecolle'ün evlenmesi hâkimin iznine tabiidir.

BAŞVURANIN/BAŞVURANLARIN İDDİASI: M.S, Roger Delecolle ile 2008 yılından beri gizli bir ilişkileri olduğunu beyan etmiştir. Çift, ilişkilerini evlilik yoluyla resmileştirmek istemişlerdir. Ayrıca M.S, bir yetişkinin gözetim kararı altında evliliğe erişimiyle ilgili başvurunun diğer kişileri etkileyebileceğinden gündeme getirdiğini belirtmiştir.

İLGİLİ HUKUK VE UYGULAMA: Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi madde 12 uyarınca; evlenme çağına gelen her erkek ve kadın, bu hakkın kullanımını düzenleyen ulusal yasalara uygun olarak evlenme ve aile kurma hakkına sahiptir.

Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi madde 8 uyarınca; herkes özel ve aile hayatına, konutuna ve yazışmasına saygı gösterilmesi hakkına sahiptir. Bu hakkın kullanılmasına bir kamu makamının müdahalesi, ancak müdahalenin yasayla öngörülmüş ve demokratik bir toplumda ulusal güvenlik, kamu güvenliği, ülkenin ekonomik refahı, düzenin korunması, suç işlenmesinin önlenmesi, sağlığın yahut ahlakın veya başkalarının hak ve özgürlüklerinin korunması için gerekli bir tedbir olması durumunda söz konusu olabilir.

MAHKEMENİN GÖRÜŞÜ: Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, kamu yararına ilişkin maddi hükümlerin olabileceğini kabul etmiştir. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, koruyucu gözetim altındaki Roger Delecolle’ün evlenme hakkından mahrum kalmadığını değerlendirmiştir. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi hem davaya konu hükümlerin hem de koruyucu gözetim altındaki Roger Delecolle’ün talebinin reddedilmesinin davalı Fransız Cumhuriyeti’ne tanınan takdir yetkisi kapsamında olduğunu sonucuna varmıştır. Dolayısıyla, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 12. maddesinin ihlal edilmediğine karar vermiştir.